Arbuz, kawon (Citrullus Schrad.) to jadalna roślina mięsista, wielonasienna, melon z rodziny dyniowatych. Znamy przeszło 1000 odmian arbuza, uprawiane są w ponad 100 krajach na całym świecie. Największe obszary uprawne znajdują się w Azji Wschodniej (Chiny), w Azji Zachodniej (Turcja), w Afryce Północnej (Algieria, Egipt), w Ameryce Południowej (Brazylia),w Europie ( Chorwacja, Francja, Węgry, Grecja, Bułgaria, Rumunia, Hiszpania, Portugalia, Włochy). W Polsce arbuzy uprawia się w tunelach foliowych lub szklarniach. Są to odmiany odporne na niskie temperatury. Krajowe owoce są mniejsze niż importowane, mają intensywniejszy smak.
Ciekawostki historyczne o arbuzie.
W Afryce Północnej znaleziono nasiona arbuza pochodzące z IV tysiąclecia p.n.e. Znane były w starożytnym Rzymie i Egipcie. Na ścianach starożytnych, egipskich grobowców odkryto malowidła przypominające owoce arbuza. Ziarna arbuza znaleziono w grobowcu Tutanchamona. Starożytny arbuz był twardy i gorzki, ale odgrywał ważną rolę jako źródło wody, szczególnie w klimacie pustynnym. Do Europy arbuz trafił ok. XI i XII wieku. Na obrazach włoskiego malarza Giovanniego Stanchi, twórcy martwej natury lub malarza amerykańskiego Raphaelle Peale, dziki arbuz to jagoda o twardej skórze, podzielona na sześć trójkątnych kawałków, wypełniona niewielką ilością czerwonego miąższu. Z upływem lat owoce arbuza ulegały zmianie. W XVII wieku uprawiano kilka gatunków arbuza o czerwonym, żółtym i białym miąższu. Obecnie arbuz uprawiany jest w ciepłych strefach klimatycznych.
Witaminy, minerały, przeciwutleniacze.
Arbuz jest doskonałym źródłem witaminy C, witaminy E, K, prowitaminy A (beta-karoten), witamin z grupy B (tiamina, ryboflawina, niacyna, kwas pantotenowy, pirydoksyna, kwas foliowy). Ponadto jest źródłem minerałów i antyoksydantów: fosfor, żelazo, magnez, cynk, mangan, potas, miedź, wapń i sód. Jest źródłem likopenu (karotenoid), większych ilości węglowodanów, jest najlepszym, naturalnym źródłem cytruliny.
Wprowadzenie arbuza do diety – korzyści zdrowotne.
- Arbuz dostarcza najważniejszych elektrolitów (magnez, potas), które pobudzają procesy zapamiętywania i poprawiają koncentrację.
- Ma wpływ na opóźnienie procesu starzenia się skóry, ochrania przed szkodliwym działaniem promieni UV i jest pomocny podczas leczenia zmian zapalnych skóry.
- Odpowiedni poziom pierwiastków zmniejsza ryzyko rozwoju choroby nerek, oczyszcza nerki.
- Przeciwdziała wadom metabolicznym (osteoporoza, zaburzenia przemiany materii).
- Wspomaga układ odpornościowy.
- Ma wpływ na mocne kości, zdrowe zęby, a także stawy.
- Pobudza oczyszczanie organizmu z toksyn (szkodliwe substancje zalegające w naszym organizmie).
- Arbuz to produkt wzmacniający włosy, skórę i paznokcie (magnez, fosfor, żelazo, a także selen i cynk).
- Nawadnia (91% wody) i pomaga w utrzymaniu prawidłowego nawodnienia, wzmacnia uczucie sytości, dostarcza węglowodanów i elektrolitów.
- Zmniejsza szkodliwe działanie alkoholu na układ nerwowy.
- Wspiera pracę serca, korzystnie wpływa na układ krążenia, naturalnie obniża ciśnienie krwi.
- Cytrulina , bierze udział w procesie usuwania kwasu mlekowego, odpowiedzialnego za tworzenie się mikrourazów wywołujących ból (zakwasy). Poprawia przepływ krwi i umożliwia osiąganie lepszych efektów podczas aktywności sportowej, wpływa na proces regeneracji mięśni po treningu.
- Cytrulina pobudza popęd seksualny.
- Owoc arbuza jest jedną z nielicznych jagód, która ma dużą ilość kwasu foliowego (B9). Folian jest ważny dla prawidłowego rozwoju narządów, dla prawidłowego wzrostu i rozwoju dziecka, normalizuje produkcję czerwonych krwinek.
- W składzie arbuza występuje witamina B4 (cholina) potrzebna noworodkowi do prawidłowego rozwoju.
- Właściwości odżywcze arbuza wzmacniają organizm w przypadku chorób takich jak astma, miażdżyca, reumatyzm.
- Arbuz źródło likopenu, ma właściwości chroniące przed rozwojem chorób nowotworowych.
- Likopen arbuza ma działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwzapalne. Wspiera obniżanie poziomu cholesterolu we krwi.
- Pestki arbuza to źródło niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), cennych witamin, minerałów, białka, substancji wspomagających leczenie wielu chorób.
Zastosowanie arbuza w kuchni – propozycje na dania z arbuzem.
- Mrożony, niskokaloryczny deser.
- Mrożona herbata.
- Arbuzowy sorbet.
- Lodowy koktajl.
- Arbuzowy drink, napój z wódką lub białym rumem.
- Mrożone kulki miąższu arbuza.
- Sałatki arbuzowo-owocowe.
- Sałatka z fetą.
- Sałatka z kurczakiem.
- Sałatka arbuzowa z owocami morza.
- Owocowy produkt na grilla.
- Produkt na lekko słodki chłodnik i wiele innych pomysłów.
Najczęściej jemy arbuza w postaci świeżego owocu, jako przekąskę. Arbuz to doskonały, słodki i soczysty owoc na letnie dni.