Strona główna Encyklopedia Zupy i Polewek

Encyklopedia Zupy i Polewek

Polska słynie z przepysznych zup. W naszej kuchni znaleźć możemy ich dziesiątki gatunków a każdy gatunek można przygotować na dziesiątki sposobów. Czy wiecie, że choćby sam rosół można przygotować na ponad 150 różnych sposobów? Zupa towarzyszy nam od zawsze i jest zawsze królową stołu. A wiemy o niej tak mało. Dlatego też postanowiliśmy dla naszych czytelników i miłośników gotowania przygotować największą Encyklopedię Zupy i Polewek.


Spis treści:


Historia zupy w pigułce

Już neandertalczycy gotowali pierwsze zupy – wykopaliska dowiodły tej tezy. W tych czasach nie znano jeszcze naczyń żaroodpornych, używano dołków wykopanych w ziemi, które wykładano skórą zwierzęcą. Do tak przygotowanego “naczynia” dodawano wodę oraz pozostałe składniki zupy. Aby całość zagotować, wkładano do środka wcześniej rozgrzane na ognisku kamienie. Pierwsze naczynia ceramiczne, w których można było gotować zupy, powstały około 5 tysięcy lat przed nasza era. Tego typu przedmioty odnaleziono na wybrzeżu Morza Śródziemnego. Także w starożytnych Chinach na dworze cesarskim spożywano zupy, których składnikami było mięso lub ryba. Natomiast lud prosty gotował zupy z warzyw lub produktów zbożowych.

Do Europy zupa trafiła na stoły Rzymian oraz Greków, a jej głównym składnikiem było zboże. Prawdopodobnie w XIII wieku również w Polsce pojawiła się tradycja gotowania zup. Podstawowym elementem zupy były rośliny strączkowe oraz rozgotowane kasze. Pierwotna nazwa zupy w Polsce to „bryja”. W średniowieczu dla ludzi ubogich zupa była bardzo częstym posiłkiem. Jedzona była nie tylko na obiad, lecz także na śniadania lub kolacje. Wykorzystywanie warzyw takich jak marchew, seler, kalafior czy por jako dodatek do zup, stało się popularne dopiero w XVI wieku. Tradycyjnymi zupami w Polsce były polewki, do których wykorzystywano krew zwierzęca.

Na przełomie XVIII i XIX wieku zupa stała się w Europie bardzo popularna, dzięki temu że była tania i łatwa w przygotowaniu. Dzisiaj zupa nadal odgrywa dużą rolę jako danie. Służy nam do celów dietetycznych i zdrowotnych. Do wielu rodzajów zup używamy warzyw bogatych w witaminy, minerały oraz błonnik. Zupy dostarczają organizmowi wody i gaszą pragnienie. Do najbardziej znanych i lubianych zup w Polsce zaliczamy: rosół, pomidorową, żurek, barszcz czerwony oraz biały, ogórkową, krupnik, grochówkę, fasolową. Nie można zapomnieć również o takich zupach jak: grzybowa, cebulowa, czy „wodzionka”. To tylko nieliczne rodzaje zup spożywanych w Polsce. Jedzenie zup stało się tak tradycyjne i popularne, że nie można sobie wyobrazić kuchni, w której zabrakłoby zupy.


25 najpopularniejsze zupy

Spis indeksu 25 najpopularniejszych polskich zup: barszcz biały | barszcz czerwony | barszcz ukraiński | botwinka | cebulowa | chłodnik | chrzanowa | dyniowa | grochówka | grzybowa | jarzynowa | kalafiorowa | kapuśniak | krupnik | kwaśnica | ogórkowa | pieczarkowa | pomidorowa | ramen | rybna | rosół drobiowy | rosół z kaczki | rosół wołowy | szczawiowa | żurek.


Barszcz biały

Barszcz biały to obowiązkowa zupa na wielkanocnym stole. Przyjęło się, że barszcz biały powstaje na zakwasie pszennym, z białej mąki, stąd jest barszczem “białym”. To sprawia, że zupa ma delikatniejszy smak, jest mniej kwaśna, i obowiązkowo zawiera śmietanę. Co ciekawe, niektóre źródła podają, że o ile żur można przygotowywać na wędzonce, o tyle barszcz obowiązkowo musi być na wywarze z warzyw, ewentualnie z dodatkiem białej kiełbasy. Podaje się go zazwyczaj z ziemniakami, wędzonką i jajkami. Biały barszcz przygotowany na pszennym zakwasie dostarcza do organizmu wiele cennych witamin i minerałów. Znajdziemy w nim duże ilości fosforu, potasu i wapnia, a także witaminy A, C i D oraz witaminy z grupy B. Spożywanie białego barszczu dobrze wpływa na układ odpornościowy i stymuluje funkcjonowanie układu pokarmowego i trawiennego. Poprawia także przyswajanie wapnia przez organizm i wspiera jego oczyszczanie z toksyn. Pomaga utrzymać odpowiednie ciśnienie krwi i napięcie mięśni, a także równowagę kwasowo-zasadową organizmu.Duża ilość witaminy A w białym barszczu pozytywnie wpływa na wzrok, a witaminy z grupy B wspierają funkcjonowanie układu nerwowego. Zupa łagodzi też objawy problemów żołądkowo-jelitowych.

Barszcz biały przygotowywany jest bardzo podobnie do żurku dlatego też wiele osób uważa, że to dwie takie same zupy o innej nazwie w zależności od regionu. Najstarszy przepis na barszcz biały pochodzi z XVI wieku. Zgodnie z recepturą przygotowywany był z chwastu nazywanego barszczem, dzięki właśnie tej roślinie miał on kwaśny smak. Można spotkać się z opinią, że różnica między żurkiem a barszczem białym wynika z rodzaju zakwasu. Ten pierwszy przygotowywany jest na zakwasie żytnim, natomiast barszcz na zakwasie z mąki pszennej. Choć na pierwszy rzut oka obie te zupy wyglądają i pachną bardzo podobnie. Barszcz biały serwuje się przede wszystkim z białą, gotowaną kiełbasą oraz z jajkiem, a także ziemniakami lub kaszą.


Barszcz czerwony

Barszcz czerwony jest obowiązkowym elementem kolacji wigilijnej w wielu polskich domach. To rodzaj zupy gotowanej na bazie czerwonych buraków lub też przygotowanego wcześniej zakwasu buraczanego. Jego nazwa pochodzi od ziela, które było bazą do gotowania kwaśnych zup. W Polsce nazywano je właśnie barszczem zwyczajnym. Barszcz czerwony charakteryzuje mocny czerwony kolor, dzięki burakom. Można go dopasować do własnych preferencji smakowych i nadać mu ostry, kwaśny lub delikatny słodki smak. Dzięki użyciu odpowiednich ziół można podkreślić korzenny smak buraków, a barszcz zyskuje rozgrzewające właściwości. Barszcz czerwony gotowany jest na bazie wywaru z buraków i to dzięki nim ma on wiele cennych właściwości zdrowotnych. Buraki zawierają wiele witamin i minerałów oraz bardzo istotną betainę. Betaina to silny antyoksydant, dzięki któremu buraki mają piękny czerwony kolor. Zawierają również witaminy z grupy B (np. witaminę B12), a także witaminę C, kwas foliowy i mangan. Barszcz czerwony jest również polecany osobom zmagającym się z anemią, ze względu na dużą zawartość żelaza.

Obecnie barszczem nazywana jest kwaśna zupa z soku z kapusty kiszonej, soku z kiszonych buraków czerwonych, kiszonego szczawiu lub innych najczęściej białych kiszonych warzyw. Barszcz cieszy się dużą popularnością w państwach Europy Centralnej i Wschodniej. Zupa ta w Polsce kojarzona jest przede wszystkim ze świątecznym stołem wigilijnym, choć jest ona w ten czas przygotowywana trochę inaczej niż w ciągu roku. W Święta barszcz czerwony przyrządzany jest z wywaru, z włoszczyzny oraz buraków. Kolejno łączona jest z wywarem z grzybów suszonych jak i kwasem buraczanym. W ciągu roku natomiast często przygotowywany jest na wywarze mięsnym. Świetnym dodatkiem do barszczu czerwonego są uszka lub ziemniaki.

Przepisy na barszcz czerwony:


Barszcz ukraiński

Barszcz ukraiński to zupa zaprawiana, w której skład wchodzą buraki, kapusta świeża oraz ziemniaki pokrojone w słupki. Może zawierać kawałki gotowanego mięsa. W Polsce do barszczu ukraińskiego dodaje się również fasolę lub grzyby; na Ukrainie barszcz z fasolą nazywają „barszczem czernihowskim”. Jest sycący i zaskakuje swoim smakiem. Od razu stawia na nogi, rozgrzewa, dodaje mnóstwo energii i cieszy podniebienie. Barszcz ukraiński jest jedną z najpopularniejszych potraw kuchni galicyjskiej. Chociaż danie to popularne jest także w Polsce, Rosji i Białorusi, to genezę powstania barszczu przypisuje się Ukraińcom. W smaku barszcz ukraiński jest słodko-kwaśny, a swój czerwono-różowy kolor zawdzięcza burakom. Barszcz ukraiński w Polsce spożywa się jak zupę, ale można podawać go z kwaśną śmietaną i koperkiem, jajkami na twardo, kawałkiem świeżego chleba oraz ugotowanymi ziemniakami z okrasą. W związku z tym, że w barszczu ukraińskim znajduje się wiele warzyw, danie to bogate jest w cenne składniki odżywcze. W zdrowotnym składzie barszczu znajdziemy takie minerały jak cynk, fosfor, magnez, mangan, miedź, potas, sód, wapń czy żelazo oraz witaminy A, C, E oraz witaminy z grupy B (witamina B1, B2 i B3).

Barszcz ukraiński cieszy się dużą popularnością w kuchni galicyjskiej, choć również chętnie przygotowywany jest w Rosji, Białorusi, a także i w Polsce. Jak sama nazwa wskazuje zupa ta wywodzi się z Ukrainy. Podstawowym składnikiem barszczu są buraki czerwone, mogą być na przykład: kiszone, pieczone lub gotowane. Oprócz buraków barszcz zawiera różne warzywa. Istotne jest również dodanie do tej potrawy dużej ilość czosnku. Wywar z kolei można przygotować w wersji mięsnej lub wegetariańskiej. Powszechnymi dodatkami do barszczu są kawałki ugotowanego mięsa (wołowego lub wieprzowego), jajka na twardo, skwarki ze słoniny lub gęsta śmietana. W Polsce barszcz ukraiński różni się od oryginału przede wszystkim tym, że barszcz w polskim wydaniu dodatkowo zawiera białą fasolę lub grzyby. Co ciekawe na początku była to zupa koloru zielonego, przygotowywana na bazie liści ziela barszczowego. Gdy rozpowszechniona została uprawa buraków, zaczęto używać ich do przygotowania barszczu. Co prawda zmienił się jego kolor, jednak nazwa nie została zmieniona.


Botwinka

Botwinka to potrawa przygotowana z młodych liści i korzeni buraka ćwikłowego ze śmietaną. Dodatkiem do zupy mogą być młode ziemniaki, jajo lub szczypiorek. Zupę przygotowuje się wiosną, kiedy liście buraka są miękkie i delikatne, a korzeń jest jeszcze mały. Wówczas liście botwiny mają najwięcej smaku i aromatu. Botwinka zawiera dużo witamin, żelaza i wapnia. Zupa z botwinki pobudza apetyt, odkwasza i odtruwa organizm. Według naukowców liście botwiny zawierają substancje o działaniu podobnym do estrogenów, czyli hormonów młodości i piękna. Botwinka jest źródłem witaminy C, B1, zawiera wapń, magnez i sód oraz jest bogata w kwas foliowy. Ponadto poprawia jakość czerwonych krwinek, wspomaga naturalną odporność organizmu, przyspiesza przemianę materii, podnosi poziom cukru we krwi, jest niskokaloryczna oraz pomaga w zachowaniu równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Zupa ta ma też przeciwwskazanie. Nie powinny jej spożywać osoby chore na cukrzycę i kamicę nerkową. Zupa z botwiny jest naprawdę bardzo smaczna i aromatyczna.

Botwinka przygotowywana jest jak sama nazwa wskazuje z botwiny czyli liści buraków ćwikłowych. Dokładnie przyrządza się ją z liści i korzeni. To jedna z zup, która zwiastuje wiosnę w Polsce, ponieważ wtedy liście buraka są miękkie i delikatne, a korzeń jeszcze mały. Dodatkiem do tej zupy często są młode ziemniaki, koperek lub jajko. Dużo osób chętnie dodaje również śmietanę. Z botwinki można także przygotować chłodnik, który doskonale sprawdzi się w upalne dni. Warto wiedzieć, że botwina jest dobrym źródłem błonnika pokarmowego oraz wielu składników mineralnych i witamin.

Przepis na zupę botwinkę:


Zupa cebulowa

Zupa cebulowa to potrawa kuchni francuskiej, której bazą jest wywar mięsno-warzywny lub warzywny, a dodatkiem smażona cebula. Podawana z grzankami z pszennej bułki i warstwą startego sera. Ma nie tylko oryginalny i ciekawy smak, jest lekka i niskokaloryczna, ale przede wszystkim posiada silne właściwości rozgrzewające, zabija zarazki i ma doskonały wpływ na ogólny stan naszego zdrowia. Głównym składnikiem tej zupy jest cebula, w związku z tym wszelkie właściwości prozdrowotne tego warzywa przejmuje zupa cebulowa. Zawiera witaminy i minerały takie jak: siarka, żelazo, potas, magnez, mangan, fluor, wapń, fosfor, witamina A, witamina C, witamina E, witaminy z grupy B, kwas foliowy, flawonoidy oraz fruktany. Przygotowanie jest niezwykle proste – cebulę dusimy na oliwie lub maśle razem ze szczyptą kurkumy, dodajemy do wywaru, gotujemy około 20 minut, po czym przyprawiamy. Zupę miksujemy, można zabielić ją śmietaną. Warto pokusić się o przygotowanie takiego dania, ponieważ bogata w witaminę C cebula to warzywo pełne zdrowia.

Zupa ta wywodzi się z kuchni francuskiej, istnieje jednak kilka wersji pochodzenia zupy cebulowej jedna z nich mówi o tym, że prawdopodobne powstała w biednych dzielnicach Paryża, jako łatwe i szybkie w przygotowaniu danie, a do tego z tanich i zawsze dostępnych składników. Zupa szybko stała się przysmakiem sprzedawców, kupców oraz turystów kręcących się wokół słynnych hal targowych w sercu francuskiej stolicy. Bazą cebulowej jest bazą jest wywar mięsno-warzywny lub warzywny z dodatkiem smażonej cebuli. Natomiast najczęściej zupa ta serwowana jest z grzankami z bułki pszennej i warstwą startego sera. Warto wiedzieć, że nie ma to większego znaczenia jakiej cebuli użyje się do przyrządzenia zupy, jednak im mniejsze i ciemniejsze są tym ich smak jest intensywniejszy.

Przepis na zupę cebulową:


Chłodnik

Chłodnik to zupa podawana na zimno, najczęściej poniżej temperatury pokojowej. Podręcznikowo schłodzona do temperatury poniżej 14°C. Jest bardzo charakterystyczną zupą, którą przyrządza się ze świeżych warzyw na bazie kefiru lub maślanki. Najpopularniejszy jest tzw. chłodnik litewski z botwinki i ten ogórkowy. Chłodnik jest nie tylko pyszny, ale też bardzo zdrowy, jeżeli przyrządzimy go z surowych warzyw lub owoców. Zawarte w nim składniki odżywcze wzmocnią odporność, zregenerują i pomogą zachować sprawność. Świetnie wpływają również na urodę, poprawiając stan skóry, włosów, zębów i paznokci. Ponadto chłodniki dzięki niewielkiej ilości kalorii pomagają utrzymać piękną sylwetkę i prawidłową wagę. Pamiętajmy jednak, że pomimo małej kaloryczności chłodniki doskonale sycą głód, ponieważ mają dużo błonnika ze świeżych warzyw i owoców. To doskonały sposób na ochłodę w gorący dzień. Nawet w czasie największych upałów orzeźwi, ugasi pragnienie i nawodni organizm. Przygotowanie chłodnika nie wymaga dużych umiejętności i zajmuje niewiele czasu.

Chłodnik jest to zupa podawana na zimno zaraz po przygotowaniu. Często przyrządzany jest ze zmiksowanych bądź poszatkowanych warzyw lub owoców. W Polsce najbardziej znany jest chłodnik litewski robiony z botwinki z dodatkiem zsiadłego mleka, kwaśniej śmietany lub kefiru. Innymi dodatkami są również surowy ogórek, koperek, jajko na twardo, aby dodać wyraźnego smaku można dołożyć także rzodkiewkę. Historia chłodnika litewskiego sięga XIV wieku, kuchnia staropolska przenikała wtedy na Litwę, a litewska do Korony. Danie pochodzi z obecnie województwa podlaskiego, zamieszkiwanego kiedyś przez duży odsetek litewskiej mniejszości narodowej. Dlatego tak wiele potraw z tych okolic ma litewski rodowód.

Najpopularniejsze przepisy na chłodniki:


Zupa chrzanowa

Zupa chrzanowa to propozycja dla osób, które lubią wyraziste smaki. Choć tradycyjnie przygotowywana jest na święta wielkanocne, warto gotować ją częściej, bez specjalnej okazji. Jest aromatyczna i prosta w przygotowaniu. Dzięki temu, że zawiera w sobie chrzan, zupa ta ma właściwości antywirusowe i bakteriobójcze. To bogactwo witamin: prowitaminy A, B1, B2, C, wielu składników mineralnych takich jak: potas, magnez, żelazo, wapń, fosfor, mangan, sód, cynk, siarka oraz jod. Obniża cholesterol, rozrzedza krew i łagodzi bóle reumatyczne, pomaga w leczeniu chorych zatok i kataru. Jedna porcja zupy chrzanowej ma 204 kcal, 9,5g białka, 24g węglowodanów i 7,9g tłuszczów. Zupa chrzanowa wspaniale rozgrzewa, posiada również działanie bakterio- i wirusobójcze. Ta zupa jest pyszna, sycąca i bardzo zdrowa. Trzeba tylko uważać, żeby nie przedobrzyć z ostrością. Jeśli używamy świeżo startego i zbieranego jesienią chrzanu, należy zmniejszyć jego ilość o połowę. Zupę tą podaje się z jajkami na twardo, rzeżuchą i chlebem. Wyśmienicie smakuje, poprawia trawienie, podkręca metabolizm. Polecana jest dla osób na diecie odchudzającej.

Dzięki swoim właściwościom, chrzan zawsze był chętnie wykorzystywany w kuchni i w medycynie ludowej. W Polsce zupa chrzanowa często jest przyrządzana na Wielkanoc. W zależności od regionu może różnić się nazwami i składnikami. Podstawowym składnikiem zupy jest chrzan oraz bulion, a podaje się ją z jajkiem lub kiełbasą lub smażoną cebulką i natką pietruszki. Ciekawostką jest, że w 2008 roku na listę produktów tradycyjnych wpisana została Oborowska zupa chrzanowa z dodatkiem boczku, kiełbasy i mięsa oraz widocznymi ćwiartkami jajek.

Zobacz przepis na zupę chrzanową:


Zupa dyniowa

Zupa dyniowa to gęsta zupa sezonowa, której głównym składnikiem jest miąższ dyni jadalnej, nadający jej charakterystyczny smak i pomarańczowy lub pomarańczowo-żółty kolor. Zupa spożywana jest głównie jesienią i wczesną zimą ze względu na ograniczoną trwałość świeżych dyń. Zupa dyniowa posiada wiele właściwości odżywczych podobnie jak sama dynia. Znajdziemy w niej dużo potasu, wapnia, magnezu, żelaza i fosforu. Dodatkowo jest źródłem również selenu, cynku, miedzi i manganu. Zawiera też dużo błonnika pokarmowego, dzięki czemu wspomaga trawienie i syci na długi czas. Zupa dyniowa jest polecana zwłaszcza osobom na diecie, ponieważ w 100 g znajduje się jedynie 30 kalorii. Sprawia to, że można ją jeść niemal bez ograniczeń. Ponadto ma działanie przeciwzapalne, przeciwwirusowe, przeciwpasożytnicze i antynowotworowe, wspomaga pracę układu odpornościowego, odkwasza organizm, usuwa toksyny z jelit, obniża poziom cholesterolu, łagodzi objawy grypy czy przeziębienia oraz pomaga radzić sobie z zaparciami. Niezależnie od sposobu przygotowania zupa dyniowa będzie niewątpliwie smaczną, zdrową i sycącą propozycją na obiad.

Od połowy lat 80. XX wieku w książkach kucharskich i czasopismach zaczęły pojawiać się przepisy na zupę z dyni. Można by powiedzieć, że jest to królowa jesiennych zup. Głównym jej składnikiem jest dynia nadająca jej charakterystyczny smak oraz pomarańczowy kolor oraz bulion warzywny lub mięsny. Zupę tą można przygotować zarówno na słodko dodając np. cukier, olejek migdałowy jak i na ostro dodając np. gałkę muszkatołową, imbir. Dyniową można ozdobić prażonymi pestkami dyni. W Stanach Zjednoczonych spożywanie tej zupy jest popularne na obiad podczas Halloween i Święta Dziękczynienia.

Zobacz przepis na zupę dyniową:


Grochówka

Grochówka to zupa przyrządzana z łupanego grochu, na wędzonce z dodatkiem ziemniaków, czosnku i majeranku. Zupa podawana często na imprezach masowych. Jest jedną z potraw serwowanych w wojsku. To jedna z najbardziej treściwych polskich zup, która zapewnia uczucie sytości na bardzo długo. Przy okazji jest smaczna, zdrowa, tania i łatwa w przygotowaniu. Mówi się, że prawdziwa grochówka powinna być tak bogata w składniki, żeby wetknięta w nią łyżka stała prosto. Musi być wyrazista i dobrze zagęszczona, tak aby stanowić pełny dwudaniowy i pełnowartościowy obiad. Zupa grochowa znana była już w czasach starożytnych. Około 500-400 r. p. n. e. Po raz pierwszy przepis na oryginalną zupę grochową pojawił się w książce „Kuchnia Polska” z 1972 roku. Grochówka to bogactwo minerałów, takich jak – cynk, fosfor, magnez, miedź, potas, sód, wapń i żelazo. Poza minerałami, zupa grochowa zawiera wiele cennych witamin: witamina C, A, E, K, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3 i B6) oraz kwas foliowy. Zupa ta przeciwdziała zakwaszeniu organizmu, wspomaga układ nerwowy, łagodzi skutki stresu oraz pomaga zapobiegać stanom lękowym i depresji. Ponadto wykazuje niski indeks glikemiczny, dlatego też osoby chorujące na cukrzycę powinni ją włączyć do swojej codziennej diety. Dobrze działa także w diecie osób zmagających się z nadciśnieniem tętniczym i borykającymi się z chorobami nerek.

Grochówka jest także popularną zupą w Polsce przygotowywaną jak sama nazwa wskazuje z grochu na wędzonce z dodatkiem majeranku, czosnku i ziemniaków. Co ciekawe nie zawsze tak było. Dawniej była ona zupą typowo jarską. Historia grochówki sięga stołów Polskich chłopów, a pierwszy przepis na nią ukazał się w 1972 roku w książce kucharskiej „Kuchnia Polska”. Jest ona zupą wysokokaloryczną, rozgrzewającą oraz bardzo sycącą dlatego podawana często z kromką chleba może zastąpić dwudaniowy obiad. Z tego również względu została jedną z ulubionych zup żołnierzy i wpisuje się w dania kuchni wojskowej. Oczywiście zupa grochowa znana i przyrządzana jest także w innych krajach. Na przykład w Holandii przygotowywana jest z suszonego grochu z kolei w Anglii podawana jest najczęściej w postaci zupy krem.

Zobacz przepis na wojskową grochówkę:


Zupa grzybowa

Zupa grzybowa to zupa na wywarze mięsno-warzywnym lub warzywnym z dodatkiem grzybów, także suszonych, w ilości nadającej potrawie grzybowy smak. Zupę grzybową można przyrządzać z grzybów różnorodnych gatunkowo bądź tego samego gatunku. W kuchni polskiej podaje się ją najczęściej z kluskami lub makaronem, często z dodatkiem śmietany. Jest niskokaloryczna- 100 g zupy dostarcza tylko 39 kalorii. Kaloryczność zupy grzybowej jest uzależniona od wywaru, na którym została przygotowana, oraz rodzaju zaprawienia i grzybów. Ze względu na wartość kaloryczną, zupa grzybowa jest polecana dla osób będących na diecie. Jednak warto wtedy przygotować ją na wywarze warzywnym oraz zaprawić mlekiem,wtedy jej kaloryczność będzie niższa. Nie powinna zaś znaleźć się w diecie osób z chorobami układu pokarmowego i problemami trawiennymi, ponieważ jest ciężkostrawna. Niestety, zupa grzybowa nie obfituje w witaminy i składniki mineralne. Talerz zupy grzybowej w niewielkim stopniu pokrywa dzienne zapotrzebowanie na te składniki.

Grzybowa to klasyczna zupa goszcząca na Polskim stole, a także typowa polska potrawa wigilijna. Zupę tą przyrządza się na wywarze mięsno-warzywnym lub warzywnym z dodatkiem grzybów mogą one być świeże, mrożone, a także suszone. Zupę grzybową można przygotować z grzybów różnorodnych gatunkowo lub też z tego samego gatunku np. borowikowa, kurkowa. Podaje się ją najczęściej z dodatkiem makaronu lub klusek, a także koperku czy zielonej pietruszki. Popularne jest również przygotowywanie zupy grzybowej w postaci kremu.

Przepis na zupę grzybową:


Zupa jarzynowa

Zupa jarzynowa to najlepiej smakuje w sezonie, gdy warzywa są pełne smaku i aromatu. Poza sezonem można dodać mrożonki i świeże zioła. Jarzynową można wzbogacić i urozmaicić dodając do niej kukurydzę, paseczki papryki, a nawet przetarte pomidory. Wiele osób wrzuca do niej to, co aktualnie dojrzewa uzyskując ciekawe kompozycje smakowe i kolorystyczne. To jedna z najbardziej wartościowych pod względem odżywczym zup. Świetnie sprawdza się jako doskonale sycące danie jednogarnkowe. Może występować w wersji wegetariańskiej, jak i zawierać mięso. Największą zaletą zupy jarzynowej jest obfitość jej wartości odżywczych. Ma szereg witamin i mikroelementów. Zawiera witaminy A, C, B1, B2 oraz wapń, magnez, fosfor, potas i siarka. Jest także bogata w błonnik. W zdrowej i odświeżającej zupie jarzynowej nie powinno zabraknąć przede wszystkim świeżych warzyw. Mile widziana jest kalarepka, kalafior, ziemniaki, fasolka szparagowa, groszek i oczywiście marchew, najlepiej młoda. Zupa jarzynowa to idealne danie dla wegetarian i osób na dietach odchudzających, ponieważ ma niski indeks glikemiczny. Jest bardzo łatwa do ugotowania i zdrowa.

Zupa ta uwielbiana jest przez dorosłych, ale również przez dzieci. Jest prosta w przygotowaniu, a jej składniki łatwo dostępne. Jarzynową można przygotować przez cały rok. Bazą jest oczywiście bulion, a zupa ta w całości przyrządzana jest z różnych warzyw w zależności od pomysłu kucharza. Podawana jest z dodatkiem na przykład drobnego makaronu lub ryżu. We Włoszech klasyczna zupa jarzynowa nosi nazwę minestrone i składa się głównie z cukinii, fasolki szparagowej, marchwi, zielonego groszku oraz szpinaku. Choć nie ma ścisłego przepisu na tą zupę.

Przepisy na zupę jarzynową:


Zupa kalafiorowa

Zupa kalafiorowa zalicza się do klasyków w polskim repertuarze zup. Jak sama nazwa wskazuje, podstawowym składnikiem jest kalafior- może być świeży lub mrożony. Poza nim, w zupie znajdziemy marchewkę, pietruszkę, selera, ziemniaki, kawałek chudego mięsa (może być udko z kurczaka lub żeberka wieprzowe), koperek lub natkę pietruszki. Jest delikatna i rozpływająca się w ustach, z wyczuwalną lekko słodką nutą. Nie każdy musi być koneserem tej zupy, ponieważ kalafior ma specyficzny smak i zapach, który może nieco odstraszać. Jednak zupa kalafiorowa jest nie tylko bardzo zdrowa i pożywna, ale także niskokaloryczna i banalnie prosta w przygotowaniu. Kalafior zalicza się do najzdrowszych i najcenniejszych warzyw. Zaskakuje nie tylko swoim wyglądem i smakiem, ale przede wszystkim dużą zawartością cennych substancji odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. A co za tym idzie – zupa kalafiorowa przejmie wszystkie walory odżywcze. W tym białym warzywie znajdziemy takie witaminy jak: kwas foliowy, witaminę C, tiaminę, ryboflawinę, niacynę, witaminę E, witaminę K czy witaminę A. Poza tym, we wnętrzu kalafiora siedzą także ważne sole mineralne: wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, sód oraz cynk.

Jest to zupa przygotowywana z kalafiora, który jest odmianą kapusty warzywnej i jest rośliną jednoroczną zaliczaną do rodziny kapustowatych. Dawniej kalafior był zwany kapustą cypryjską, ponieważ pochodzi on z Cypru, obecnie najbardziej popularny jest w krajach europejskich. W Polsce zaczęto uprawiać to warzywo na przełomie XVI i XVII wieku. Zupa kalafiorowa jest lekkim daniem, bogatym w wiele cennych dla organizmu składników takich jak np. witaminy, żelazo, wapń i magnez. Do jej przyrządzenia można użyć bulionu warzywnego lub drobiowego. Kalafiorową można zmiksować i podać również w postaci zupy krem.

Zobacz przepisy na zupy kalafiorowe:


Kapuśniak

Kapuśniak to zupa z kapusty kiszonej lub poszatkowanej kapusty głowiastej i warzyw, często na wywarze z wędzonego boczku lub z żeberek. Znana w kuchni polskiej, góralskiej jako kwaśnica i słowackiej-kapustnica. Kapuśniak jest zupą bogatą, tak pod względem smaku, jak i składników. Oprócz kapusty dodaje się do niego ziemniaki, cebulę, a także klasyczną włoszczyznę: marchew, pietruszkę, seler oraz por. W niektórych przepisach pojawiają się także pomidory. Jeśli chodzi o przyprawy, dominują przede wszystkim ziele angielskie i liść laurowy, rzadziej natkę pietruszki czy kminek. To jedna z najchętniej przyrządzanych w Polsce zup . Jest tania, robi się ją szybko, a odpowiednio doprawiona świetnie smakuje. Poza tym zasyca na długo, może więc z powodzeniem zastąpić drugie danie obiadowe. Ze względu na zawartość kapusty kiszonej kapuśniak jest bogaty w błonnik, magnez, wapń i żelazo, a także antyoksydanty takie jak karotenoidy. Ogólnie rzecz biorąc, nawet kapuśniak z kiełbasą jest jednak pożywną, dobrze zaspokajającą głód zupą, o umiarkowanym poziomie tłuszczu i białka i niskiej zawartości węglowodanów.

Kapuśniak jest długo znaną i chętnie przyrządzaną zupą w Polsce. Jak sama nazwa wskazuje przyrządza się ją z poszatkowanej kapusty świeżej lub kiszonej z dodatkiem warzyw i mięsa. Bazą kapuśniaku jest wywar mięsny, często jest to wywar przygotowywany z wędzonego boczku lub żeberek. Odmianą kapuśniaku jest kwaśnica znana w kuchni góralskiej przyrządza się ją z kapusty kiszonej najczęściej z ziemniakami. Co ciekawe na Pomorzu wyróżnia się jeszcze inne rodzaje kapuśniaku takie jak szarpak (kapuśniak borowiacki) robiony z kapusty kiszonej, oraz parzybroda jeśli użyto kapusty świeżej. Na Słowacji z kolei spotkamy kapuśniak pod nazwą kapustnica różni się ona nieco od polskiej wersji tej zupy, ponieważ przygotowywana jest z kapusty kiszonej, a w swoim składzie zawiera paprykę.


Krupnik

Krupnik to staropolska, gęsta zupa, która była popularna na ziemiach Polski i Litwy. Jej bazę stanowiła kasza jęczmienna (krupa – stąd też nazwa zupy) i gościła na stołach ubogich, ze względu na jej niski koszt produkcji. Obecnie krupnik to jedna z najpopularniejszych polskich zup, którą przygotowuje się nie tylko z kaszy jęczmiennej, lecz także z kaszy jaglanej. Przygotowuje się na wywarze warzywnym lub mięso-warzywnym. Do przyrządzenia wywaru mięsnego wykorzystuje się mięso wieprzowe: łopatkę lub żeberka albo mięso drobiowe. To pożywna, a jednocześnie niskokaloryczna zupa. Talerz zupy dostarcza tylko 120 kcal. Jednak wartość energetyczna krupniku zależy od wywaru, na którym został przygotowany. Krupnik, dzięki głównemu składnikowi, jakim jest kasza jęczmienna, zyskuje też walory zdrowotne. Jest bogaty w błonnik, potas, fosfor, żelazo i miedź. Ponadto jest też źródłem witamin z grupy B. Charakteryzuje się zwłaszcza wysoką ilością niacyny, która bierze udział w procesie tworzenia czerwonych krwinek krwi i uczestniczy w przemianach metabolicznych, oraz witaminy B6 odpowiedzialnej za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Ponadto krupnik jest źródłem witaminy A oraz witaminy E.

Krupnik jest jedną z najstarszych polskich zup, dawniej zupa ta była popularnym daniem ze względu na składniki, które były tanie i raczej ogólnodostępne. Krupnik króluje na polskich stołach także współcześnie. Co ciekawe nazwa pochodzi od słowa krupa oznaczającego oczyszczone ziarno kaszy jęczmiennej. Właśnie tej kaszy używa się najczęściej do przygotowania krupniku choć niektórzy zamiennie używają kaszy gryczanej lub jaglanej. Podstawą krupniku jest bulion warzywny, ale może on być także mięsny. Nieodłącznym elementem tej zupy są także ziemniaki. Niektóre odmiany krupników zawierają też ryż, a nawet grzyby.

Sprawdź przepisy na krupnik:


Kwaśnica

Kwaśnica to tradycyjne danie polskiej kuchni góralskiej; zupa przygotowywana z kiszonej kapusty i mięsa, spożywana zwykle z ziemniakami lub chlebem. Dobra kwaśnica powinna być bardzo kwaśna, zaś tłuszcz z mięsa „przegryziony” przez kwas kapusty. Kwaśnica to doskonały obiad jednogarnkowy, który nie potrzebuje już żadnych dodatków. Jest zupą dość pożywną, ale jeśli koniecznie chcemy do niej zastosować jakiś dodatek, możemy zestawić ją ze świeżym chlebem. W okresie jesiennym i zimowym doskonale rozgrzewa, syci, dodaje energii i wzmocnią naszą odporność. Ponadto jak każda potrawa z kapusty, kwaśnica charakteryzuje się tym, że po każdym odgrzaniu smakuje coraz lepiej. Kapusta kiszona, na bazie której przygotowuje się kwaśnicę, to prawdziwa skarbnica zdrowia. Zawiera witaminy z grupy B, witaminę A, C, E i K, a także minerały: fosfor, magnez, potas, sód, wapń i żelazo. W związku z tym, że w kapuście kiszonej występują bakterie kwasu mlekowego, które powstają w procesie fermentacji, jest ona produktem bardzo zdrowym, zalecanym w profilaktyce chorób układu pokarmowego i dla zachowania właściwej flory bakteryjnej jelit. Jest również doskonałym źródłem błonnika pokarmowego, co jest ważną informacja dla osób odchudzających się lub borykających się z uporczywymi zaparciami.

Wywodzi się z kuchni góralskiej, często jest mylona z kapuśniakiem jednak to dwie różne potrawy. Kwaśnica przygotowywana jest z kapusty kiszonej oraz mięsa, aby miała jeszcze kwaśniejszy smak warto dodać również sok z kapusty. Często dodaje się wędzony boczek lub żeberka. Co ważne tradycyjna kwaśnica podhalańska nie posiada innych warzyw poza ziemniakami, z którymi jest podawana. Może wynikać to z tego, że Być może z tego, że kuchnia podhalańska ukształtowana była w trudnych warunkach materialnych i klimatycznych, a gospodarstwa bazowały jedynie na tym, co wyhodowały. Kwaśnica idealnie nada się w okresie jesiennym i zimowym doskonale rozgrzewa, dodaje energii i wzmacnia odporność.

Przepis na kwaśnicę prosto z gór:


Zupa ogórkowa

Zupa ogórkowa to potrawa kuchni polskiej; zupa gotowana na wywarze mięsnym lub mięsno-warzywnym z dodatkiem startych na tarce ogórków kiszonych lub przecieru ogórkowego i ziemniaków. W Rosji często spożywany jest razsolnik, który jest rodzajem zupy ogórkowej. Jest nieco pracochłonna, ale łatwa w wykonaniu. Najlepiej zajadać się nią w okresie jesienno-zimowym, ponieważ posiada właściwości rozgrzewające organizm. Zupa ogórkowa jest nie tylko bardzo sycąca, ale także niezwykle zdrowa i niskokaloryczna. To przed wszystkim kwaśny i wyrazisty smak, niebywały aromat i unikalna receptura. Jej największą zaletą są oczywiście kiszone ogórki. Jak wszystkie kiszonki, warzywa te bogate są w witaminę C, to również doskonałe źródło witaminy B6 oraz B12, które są niezbędne w diecie osób zmagających się z anemią. Co więcej, kiszone ogórki są znacznie lepiej tolerowane niż świeże, warto więc po nie sięgać, także w formie zupy. Zupa ogórkowa dodatkowo może być wzbogacona o pieprz cayenne, który naturalnie przyspiesza przemianę materii oraz ocet jabłkowy oczyszczający cały układ trawienny.

Ogórkowa jest zupą często przygotowywaną przez Polaków. Ma ona swój charakterystyczny kwaśny smak, który zawdzięcza ogórkom kiszonym. Przyrządzana jest na wywarze mięsnym lub mięsno-warzywnym. Idealnym dodatkiem do zupy ogórkowej są ziemniaki. Można ją także podawać w postaci zupy krem. Ciekawostką jest, że Rosjanie posiadają swoją alternatywę ogórkowej pod nazwą rosolnik. Podobno często przygotowywana jest po hucznej imprezie, ponieważ bardzo dobrze leczy kaca.


Zupa pieczarkowa

Zupa pieczarkowa jest to najszybsza i najzdrowsza zupa. Nie ma nic lepszego niż miska gęstej, aromatycznej zupy pieczarkowej w chłodne, deszczowe popołudnie. Z mnóstwem pieczarek, ziemniakami lub makaronem, świeżą i pachnącą natką pietruszki . Można jeść codziennie, przez całą jesień. Dzięki temu, że zupa ta zawiera w sobie pieczarki jest niskokaloryczna. Zawiera błonnik w postaci beta-glukanów, które mają zdolność obniżania poziomu “złego” cholesterolu LDL we krwi i normowania poziomu glukozy. Zupa pieczarkowa jest bardzo dobrym źródłem witamin z grupy B, szczególnie ryboflawiny (wit. B2), niacyny (witamina B3) i kwasu pantotenowego (witamina B5). Zawiera też kwas foliowy (witaminaB9) i kobalaminę (witamina B12). Dostarcza także niewielkich ilości witaminy C i witaminy D. Aby zupa była smaczniejsza i bardziej gęsta należy je podsmażyć wraz z cebulą na maśle, zmiksować i następnie dodać do wywaru. Spożywana regularnie może poprawić odporność naszego organizmu. No i ten zapach, dzięki któremu delektujemy się nią jeszcze mocniej.

Pieczarkowa jest odmianą zupy grzybowej, przyrządzana z pieczarek najbardziej znanych i rozpowszechnionych grzybów w kuchni europejskiej. Znajdziemy je praktycznie w każdy polskim sklepie przez cały rok dzięki dobrze rozwiniętej hodowli tych grzybów. Zupę pieczarkową można przygotować na wywarze mięsnym lub warzywnym z dodatkiem makaronu, klusek czy ziemniaków. Często także dodaje się śmietanę. Warto wiedzieć, że pieczarki, z których przygotowywana jest zupa są nisko kaloryczne pieczarek oraz zawierają niskim indeksem glikemiczny, dzięki temu nadają zupie ciekawy smak, nie dostarczając przy tym dużej ilości kalorii.

Przepis na zupę pieczarkową:


Zupa pomidorowa

Zupa pomidorowa nazywana pomidorówką, to zupa przygotowywana na bazie rosołu lub bulionu z warzyw. Głównym składnikiem nadającym smak są świeże pomidory lub koncentrat pomidorowy. Podaje się ją z makaronem lub ryżem, a czasem z tzw. zacierką i lanym ciastem. Zalicza się do najsmaczniejszych zup, a przy tym jest niezwykle zdrowa i łatwa w przygotowaniu. Do poprawy smaku tego dania można dodać zioła np. świeżą bazylię lub natkę pietruszki. W Europie pomidorowa znana była nie wcześniej niż w XVI w., ponieważ dopiero wtedy Hiszpanie z Ameryki Południowej sprowadzili na Stary Kontynent pomidory. Na polskie stoły warzywo to przywędrowało z Włoch za sprawą królowej Bony, która stała się nie tylko miłośniczką tych warzyw, ale też propagatorką zup i innych wykwintnych dań. Zupa pomidorowa jest bogata w likopen. Ten nieoceniony przeciwutleniacz to bardzo silna bariera dla działania wolnych rodników. Chroni organizm przed nowotworami, chorobami serca, zaćmą i wieloma innymi schorzeniami. Jest źródłem soli bromu, która uspokaja układ nerwowy. Potrawa ta jest lekkostrawna, niskokaloryczna i pełna witamin.

Pomidorowa, potocznie zwana pomidorówką jest jedną z najpopularniejszych zup w Polsce i wchodzi w skład tradycyjnego polskiego obiadu. Warto poznać krótką historię pomidorów. Uprawiano je od wieków w Ameryce Południowej, a do Europy trafiły w XVI wieku na hiszpańskich statkach. Co ciekawe na początku nikt nie spożywał pomidorów, ponieważ wierzono, że ich żółty kolor jest ostrzeżeniem przed trucizną jaką w sobie zawierały. Do Polski zostały przywiezione przez królową Bonę z ziemi włoskiej. Historia pomidorowej sięga 1872 roku gdzie po raz pierwszy został spisany na nią przepis przez Marię Parloę w Stanach Zjednoczonych. Choć wiadomo, że zupa pomidorowa znana była również w XIX wieku w Polsce, o czym świadczą przepisy znajdujące się w „Kuchni polskiej” z tamtego okresu. Można by rzec, że co kraj to swój sposób na pomidorówkę dla przykładu we Włoszech jest ona bardziej gęstsza z dodatkiem bazylii i oliwy lub w Hiszpanii podawana jest na zimno w postaci gazpacho. W Polsce z kolei jest ona przygotowywana na bazie rosołu, do którego można dodać świeże pomidory, pomidory z puszki lub koncentrat pomidorowy oraz często śmietanę. Najczęściej podawana jest z makaronem lub ryżem.

Przepis na zupy pomidorowe:


Zupa ramen

Ramen to zupa z makaronem, japońskie danie składające się z bulionu, makaronu i innych składników. Ramen trafił do Japonii w XIX wieku z Chin. Po II wojnie światowej stał się jedną z najpopularniejszych, niedrogich i powszechnie dostępnych potraw. Praktycznie każdy region w Japonii posiada swoją własną, oryginalną wersję ramen. To, co łączy je wszystkie, to koncepcja mięsnego (rzadziej rybnego) wywaru, w którym pływa domowej roboty makaron oraz dodatki wysokobiałkowe – od wieprzowiny po jajko i tofu. Różne mogą być kompozycje składników, różny sposób doprawiania, a w konsekwencji także i smak. Sam makaron ma charakterystyczny żółty kolor i pulchną konsystencję, którą zawdzięcza dodatkowi sody do ciasta. Z racji na bardzo różne warianty przygotowania ramen, trudno jest w szczegółach zgłębiać wartości odżywcze dania. Ogólnie rzecz biorąc, jest to jednak posiłek dość atrakcyjny, bowiem zawierający spore ilości wody, białka, tłuszczu i węglowodanów w pożądanych przez dietetyków proporcjach. W zależności od wykorzystanego mięsa poszczególne wersje ramen mogą zwierać mniej lub więcej aminokwasów, minerałów oraz witamin. Większa część z nich dostarcza jednak witamin z grupy B, magnezu, żelaza, a czasem również wapnia.

Nazwa Ramen wywodzi się z chińskiego słowa oznaczającego rodzaj makaronu z mąki pszennej, spożywanego w Chinach. To właśnie z Chin Ramen przywędrowała do Japonii w XIX w. Bazą Ramenu jest wywar mięsny, w smaku przypominający rosół, makaron, tare i inne dodatki, ponieważ nie istnieje jeden formalny przepis ulubionej zupy Japończyków. Bulion przygotowywany jest przeważnie z mięsa wieprzowego i kości wieprzowych (tonkotsu). Często wzbogaca się go dodając drób, owoce morza lub inne składniki typu warzywa. Z kolei tare to aromatyczna esencja, która umieszczana jest na dnie miski może być na przykład: słona (Shio), przygotowana na bazie sosu sojowego (Shoyu) lub pasty ze sfermentowanej soi (Miso). Najbardziej rozpoznawalna i najczęściej wybierana odmiana zupy Ramen to shio-ramen na bazie kurczaka, ewentualnie z pulpetami, dodatkiem ryb, kapusty, szczypiorku, pora czy pędów bambusa.

Zobacz przepis na ramen:


Zupa rybna

Zupa rybna to jedzenie przygotowywane przez połączenie ryb lub owoców morza z warzywami i wywarem, sokiem, wodą lub innym płynem. Gorące zupy charakteryzują się dodatkowo gotowaniem stałych składników w płynach w garnku, aż smaki zostaną wyekstrahowane, tworząc bulion. Do przyrządzenia tej zupy nadają się zarówno ryby morskie, jak i te z wód śródlądowych. Smak charakterystyczny dla zupy uzyskuje się również dzięki takim składnikom jak małże, krewetki, langustynki, kraby albo rybia ikra. Zupa rybna jest bardzo zdrową i smaczną poprawą. Znajduje się w niej wiele niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu składników odżywczych takich jak: witaminy D, A i z grupy B, żelazo, białko, jod, wapń oraz kwasy omega-3. Według specjalistów zupa rybna jest znacznie zdrowsza niż potrawy przygotowywane z ryb smażonych i wędzonych. Zupę rybną można przygotować na bardzo różne sposoby. Jednak najbardziej popularnym przepisem jest ten oparty na wywarze warzywnym. Podsumowując zupa rybna jest prostym, smacznym i zdrowym daniem, które powinno dużo częściej gościć na naszych stołach.

Zupa, której wywar przygotowywany jest przede wszystkim z mięsa i ości ryb. Można by powiedzieć, że co kraj to własna zupa rybna, ponieważ w zależności od państwa różni się ona recepturą. Zupa rybna wywodzi się od rodzin rybackich, które z pozostałości ryb po połowie przyrządzały wywar z różnymi dodatkami. Do zrobienia zupy można wykorzystać ryby morskie, jak i te z wód śródlądowych, a niekiedy można nawet dodać owoce morza, które dodatkowo podkreślą charakterystyczny smak rybnej. Warzywa dodawane do zupy są kwestią indywidualną i tak naprawdę zależne od osoby, która ją gotuje, często są to warzywa korzeniowe jak np. marchewka, pietruszka, seler. Dla ciekawostki rybną przyrządzaną na Węgrzech można znaleźć pod nazwą Halászlé i składa się ona głównie z karpia, papryki oraz dużej ilości cebuli. Z kolei w kuchni anglosaskiej pod nazwą Chowder kryje się zupa rybna na bazie wywaru z głów ryb, ości, boczku oraz czasami owoców morza. Polsce zupę rybną uznaje się za tradycyjne danie wigilijne.


Rosół drobiowy

Rosół drobiowy to jedno z dań, które najczęściej pojawia się na polskich stołach. Tradycyjny rosół z kurczaka powinien być intensywny i aromatyczny. Właśnie dlatego do jego przygotowania używa się dużej ilości warzyw korzeniowych i aromatycznych przypraw. W skład tradycyjnego rosołu z kurczaka wchodzi mięso najlepszej jakości (najbardziej polecany jest kurczak z wolnego wybiegu) oraz warzywa takie jak korzeń pietruszki, marchew, por i bulwa selera. Ponadto do wywaru dodaje się liść laurowy, ziele angielskie, ziarna pieprzu czarnego i sól. Zawiera wiele cennych witamin i minerałów. Duża ilość sprawia, że rosół z kurczaka jest doskonałym źródłem witamin takich jak: witamina C, tiamina, ryboflawina, niacyna, witamina B6, kwas foliowy, witamina A oraz E. Nie brak też cennych minerałów takich jak: wapń, żelazo, magnez, sód, fosfor, potas, cynk oraz mangan. Sam rosół z kurczaka bez dodatku makaronu jest niskokaloryczny, dlatego mogą po niego sięgać osoby dbające o linię. Rosół na mięsie z kury pomaga zapobiegać nadciśnieniu, a zawarty z nim kolagen, pochodzący głównie z nóżek wspaniale wzmacnia stawy i przeciwdziała zwężaniu się tętnic.

Rosół drobiowy – przez całe wieki wierzono w lecznicze działanie rosołu, który zalecano chorym. Z definicji jest to niezagęszczona zupa będąca wywarem mięsno-warzywnym. Na początku warto skupić się na nazwie, według profesora Jana Miodka, “rosół trzeba kojarzyć z solą. Dzisiejszy rosół pochodzi od wyrazu rozsolić i miał pierwotną postać “rozsół”. Miedzy innymi dlatego, że w dawnych czasach mięso konserwowano przez zasolenie i wysuszenie. Pierwszy przepis na rosół polski pojawia się w XVII wieku w najstarszej polskiej książce kucharskiej autorstwa Stanisława Czernieckiego “Compendium Ferculorum”. Istnieje wiele przepisów na rosół, każdy ma swoją ulubioną i sprawdzoną recepturę, jednak można znaleźć punkty wspólne, jak na przykład włoszczyzna. Rosół drobiowy przyrządza się najczęściej z kury lub kurczaka. Najczęściej podaje się go z makaronem typu nitki, ale można również zamienić go na lane kluski lub ziemniaki. Rosół był i jest obecnie bazą większości polskich zup, dlatego też warto chwilę poświęcić na dobranie dobrej jakości składników do jego przyrządzenia. Co ciekawe w Szkocji króluje właśnie wywar na bazie kurczaka lub jagnięciny, z dodatkiem marchewek, selera oraz dużej ilości porów.

Przepisy na rosół drobiowy:


Rosół z kaczki

Rosół z kaczki to rarytas, który można z powodzeniem przyrządzić samemu w domowym zaciszu. Najważniejsze, aby rosół wyszedł dobrze, należy zwrócić uwagę przede wszystkim na świeżość oraz stopień odtłuszczenia kaczki. Najlepiej, aby była młoda i chuda o wadze 1,5-2 kg. Jest to jeden z tłuściejszych rosołów. Ponadto jest pożywny, aromatyczny, lekko słodki w smaku i ma zachęcającą brązowo-złocistą barwę. Rosół z kaczki nie Jest potrawą pospolitą, a jej smak może uświetnić zarówno niedzielny obiad, jak i szczególną uroczystość. Najczęściej gotuje się go z połowy tuszki (korpusu z szyją, jednym skrzydłem i nogą). Przepis na rosół z kaczki nie jest zbyt skomplikowany, bowiem nie różni się znacząco od przepisu na rosół z kurczaka. Tradycyjny rosół z kaczki to najlepsze danie na jesienną chandrę, bez wątpienia leczy smutki, rozgrzewa i poprawia humor. Rosół z kaczki należy gotować około 90 minut, a najlepiej do 2 godziny. Podawać z makaronem pszennym, domowym lub bezglutenowym. Choć ugotowanie rosołu z kaczki jest czasochłonne, to warto zrobić duży garnek tej pysznej zupy. Dobre polskie warzywa i świeże mięso odwdzięczą się smakiem i nasycą.

Jak wiadomo jest to wywar mięsno- warzywny. Rosół sporządzany z jednego gatunku mięsa można właśnie przygotować z kaczki przyrządzany już od lat przez nasze babcie. Ma on swój charakterystyczny zapach i smak, a do tego dalej posiada właściwości rozgrzewające. Dużo osób przyrządza rosół na niedzielny obiad lub gdy kogoś z domowników dopada przeziębienie. Przyrządzenie takiego rosołu może być również ekonomicznym sposobem na obiad, ponieważ z ugotowanym mięsem z kaczki można na przykład przygotować pierogi.


Rosół wołowy

Rosół wołowy gotuje się z kawałka wołowiny, warzyw i przypraw. Jest idealną potrawę na przeziębienie, która rozgrzeje bardzo szybko. Najczęściej wykorzystywane mięsa do rosołu wołowego to: łata, szponder, pręga, goleń albo mostek. Od rosołu z kury odróżnia się tłustością (rosół wołowy jest znacznie bardziej tłusty), barwą (rosół wołowy jest ciemniejszy). Jest też zdecydowanie bardziej pożywny i sycący. Dostarcza składników odżywczych, które nie tylko wzmacniają, ale także doskonale wpływa na układ pokarmowy. Rosół wołowy wspaniale odżywia organizm. Dobry rosół z mięsa wołowego, w przeciwieństwie do najpopularniejszego rosołu drobiowego z kurczaka, czy kaczki, ma dużo bardziej wyrazisty i nieco pikantniejszy smak. Rosół wołowy sprawdza się jako samodzielna zupa, najczęściej podawana z makaronem, ale także jako baza do innych zup, na przykład pomidorowej, czy ogórkowej. Mięso z rosołu wołowego można wykorzystać do zrobienia farszu do krokietów lub pierogów. Najważniejszą zasadą w gotowaniu takiego rosołu jest to, że powinien on gotować się powoli, na małym gazie, inaczej mogą pojawić się szumowiny i rosołek wołowy będzie bardzo mętny.

Ile rodzin tyle oryginalnych przepisów na rosół i ulubionych wersji tej zupy. Kiedyś najpopularniejszym rosołem był właśnie ten przyrządzany z mięsa wołowego odznaczający się intensywnym smakiem, zapachem, a także kolorem. Do jego przygotowania najlepiej wybrać tłuściejszy kawałek wołowiny z kością np. szponder, łata, mostek. Nie można oczywiście zapomnieć także o warzywach i przyprawach. Bulion wołowy doskonale nada się jako baza do przyrządzenia innych zup np. pomidorowej, ziemniaczanej, gulaszowej lub sosów. Klasycznymi przyprawy do rosołu są przede wszystkim zwykła sól i czarny pieprz. Większość osób także listek laurowy oraz ziele angielskie.


Zupa szczawiowa

Zupa szczawiowa lub szczawiówka to zielona, lekko kwaskowata zupa, której podstawowym składnikiem jest szczaw, nadający jej charakterystycznego smaku. Ze względu na tę jarzynę, która nie nadaje się do przechowywania,jest letnią potrawą sezonową. Dostępne są także koncentraty szczawiu na zupę. Poza szczawiem, w tej specyficznej zupie znajdziemy włoszczyznę (marchewkę, pietruszkę, seler, por), cebulę, ziemniaki, koperek oraz takie dodatki jak śmietana czy mąka. Najczęściej zupa szczawiowa serwowana jest w towarzystwie ugotowanych na twardo jajek lub grzanek. Jako że szczaw jest głównym składnikiem tej potrawy, dostarcza ona wielu cennych substancji odżywczych, między innymi beta-karotenu, kwasu foliowego, wapnia, magnezu, krzemu, cynku, żelaza, miedzi, witaminy C, tiaminy, ryboflawiny i niacyny. Zupa szczawiowa zawiera mnóstwo garbników, dlatego też jej spożywanie zaleca przy biegunkach. Wszystko za sprawą zawartego w szczawiu błonnika, który działa ściągająco na błonę śluzową jelita grubego.

Szczawiowa jest tradycyjną Polską lekko kwaśną zupą, przyrządzaną jak sama nazwa wskazuje, ze szczawiu. Szczaw jest pospolitą rośliną rosnącą na łąkach i obrzeżach lasów, ktoś kiedyś wpadł na pomysł żeby dodać go do zupy i można by rzec, że był to strzał w dziesiątkę. Nie można zapomnieć także o wywarze mięsnym najczęściej przyrządzany jest on z żeberek wieprzowych. Szczawiowa jest zupą sezonową, dlatego wiosną można cieszyć się nią zrobioną ze świeżego szczawiu. Jednak nic straconego jeśli chcemy taką zupę przygotować również w innym czasie w ciągu roku można skorzystać z koncentratu szczawiowego.

Przepis na zupę szczawiową


Żurek

Żurek to zupa przyrządzana na bazie mięsnego wywaru zagęszczanego zakwasem chlebowym, zwykle z mąki żytniej mająca charakterystyczny kwaśny smak. Specjalność regionalnej kuchni polskiej, białoruskiej, czeskiej i słowackiej oraz innych Słowian północnych. Jest to pożywna zupa na wędzonce z kiełbasą, boczkiem i ziemniakami. To jedna z najstarszych zup w kuchni polskiej. To nieodłączny element Świąt Wielkiej Nocy- ta kwaśna zupa gości na polskich stołach w trakcie wielkanocnego śniadania. Pierwszy zachowany przepis na żurek pochodzi z XVI wieku, ale bardzo różni się od tego dzisiejszego. W tamtych czasach była to potrawa przygotowywana z takich roślin jak barszcz zwyczajny, czy komosa biała. Co ciekawe, w większości domów znajdował się nawet specjalny garnek zwany „żurokiem”, w którym kisił się żur. W porównaniu z innymi zupami, żurek zawiera zdecydowanie więcej błonnika, który pochodzi od warzywnego wywaru. Błonnik spowalnia wchłanianie węglowodanów i reguluje poziom insuliny, zapobiegając wahaniom poziomu cukru we krwi. Przyspiesza także eliminację toksyn i oczyszczanie organizmu oraz wspomaga układ krążenia, obniża poziom cholesterolu i zapobiega chorobom jelit.

Żurek to zupa początkowo bardzo popularna na Śląsku dlatego można spotkać się z nazwą żurek śląski. Sama nazwa żur pochodzi od niemieckiego słowa sauer co oznacza kwaśny, zakwaszony, ukiszony. Przygotowywany jest z wywaru mięsnego, oraz zakwasu chlebowego zrobionego z mąki żytniej, co nadaje zupie właśnie kwaśnego smaku. Żurek przyrządzany jest różnie. Najczęściej jednak przyrządzany jest z dodatkiem wędzonki, boczku, kiełbasy, ziemniaków, a także często jajka. Można spotkać się również z nazwą żurek wielkanocny, który najczęściej podawany jest z białą kiełbasą, doprawiany chrzanem oraz zabielany śmietaną. Aromatu dodadzą także grzyby. Żurek nie jest znany tylko kuchni polskiej, przyrządzany jest także w kuchni białoruskiej, czeskiej i słowackiej.

Polecane przepisy na żurek


Dieta zupowa

Dieta zupowa, to nic innego, jak sama nazwa wskazuje, jest to dieta odchudzająca składająca się z zup. Spożywa się je w ciągu całego tygodnia. W zależności od kaloryczności i rodzaju diety może to być jeden albo więcej rodzajów zup. Od kiedy dieta zupowa zaczęła być popularna, czyli pod koniec lat 80. XX wieku pierwszym z posiłków, na który, się opierała był kapuśniak. Dopiero później zaczęto wprowadzać do niej zupy wegetariańskie, a także posiłki, których bazą jest bulion.

Należy zwrócić uwagę na fakt iż, prowadząc tego rodzaju dietę starajmy się nie kupować gotowych zup w sklepach. Próbujmy sami przygotowywać zupy roślinne i mięsne przede wszystkim ze zdrowych produktów spożywczych, czyli nieprzetworzonych lub przetworzonych w jak najmniej możliwym stopniu.
Wbrew pozorom dieta zupowa jest bardzo niskokaloryczna, ponieważ w jej czasie możemy jest tylko zupy z określonych szczegółowo przepisów oraz pić wodę.

Nie ma ściśle wyznaczonych rodzajów diet zupowych. Jeżeli zdecydowaliśmy się na nią i chcemy osiągnąć sukces w postaci redukcji masy ciała musimy pamiętać o jednej prostej zasadzie. Przygotowując zupy z różnych przepisów należy mieć na uwadze, że w skład ich muszą wchodzić tylko i wyłącznie zdrowe, świeże warzywa, chude, to znaczy o bardzo małej ilość tłuszczu mięso. Jedyna rzecz na której nie musimy oszczędzać to dodatki w postaci przypraw i ziół.

Rodzaje diety zupowej

Na czym tak właściwie polega dieta zupowa? Dieta ta jest dietą odchudzającą, jak sama nazwa wskazuje opiera się przede wszystkim na jednej lub różnych rodzajach zup. W czasie jej trwanie przez cały tydzień możemy spożywać jedynie zupy określone w przepisach i wodę. Jest to dieta stosunkowo restrykcyjna, niskokaloryczna i nie każdy z nas może ją stosować. Pierwotnie dieta zupowa oparta była głównie na kapuśniaku i bulionie. Wraz ze wzrostem popularności trendu jakim jest zdrowe odżywianie możemy wyróżnić trzy typy diety zupowej.

Pierwszą z nich jest dieta rosołowa oparta na warzywach i wywarze z kury. W czasie jej stosowania należy spożywać najlepiej domowej roboty rosół przez cały dzień w małych porcjach, co pomoże nam w zminimalizowaniu uczucia głodu. W tym czasie nasze śniadania powinny składać się z chudego nabiału, pełnoziarnistego pieczywa i świeżych owoców.

Kolejny rodzaj to dieta kapuściana oparta na wspomnianym wyżej kapuśniaku. Zawiera stosunkowo niska ilość tłuszczów, ale jest niezwykle bogata w błonnik, co przyspiesza procesy metaboliczne i wspomaga pracę jelit.

Dieta ta jest niezwykle restrykcyjna a jej stosowanie nie jest zalecane dłużej niż przez okres jednego tygodnia. Trzecim rodzajem diety opartej na posiłkach płynnych jest dieta fasolowa. W jej skład oprócz fasoli mogą wchodzić wszystkie rośliny strączkowej, jak i również pomidory, papryki czy seler. W czasie jej stosowania spożywamy zupy przygotowane z tych warzyw dwa razy w ciągu dnia i pijemy odpowiednio duże ilości wody.

Dieta oparta na zupach – wskazówki

Dieta oparta na zupach, to jeszcze zupełna nowość, w skrócie mówiąc, polega na oparciu całej diety wyłączne o produkty, takie jak zupa. Oczywiście zalecane są również owoce i warzywa, a nawet do godziny 14 nie jest wykluczona jedna, czarna kawa. Przy tej diecie nikt nie czuje się głodny, gdyż zupy można spożywać w dowolnej ilości, o ile są gotowane w oparciu o zasady diety. Główne zasady polegają na nie smażeniu produktów, które chcemy używać do przygotowania zupy oraz na używaniu dużej ilości świeżych warzyw. Nie dozwolone jest również wykorzystywanie w kuchni gotowych, kupionych kostek rosołowych, te można przygotować samemu. W diecie opartej na zupach można natomiast do zup dodawać i gotować mięso, np. pod postacią pulpetów. By utrzymać dietę opartą na zupie wystarczy gotować je różnorodnie, aby dieta nam się nie znudziła.

Taka dieta polega na trzech etapach, gdzie w ostatnim etapie zaczynam już wprowadzać inną „stałą żywność, czyli drugie danie. Najwięcej można zrzucić podczas pierwszego miesiąca, ale zaleca się ważyć dopiero po pierwszym miesiącu, gdyż na początku może być tendencja wzrostowa wagi ciała. Ta dieta szczególnie polecana jest otyłym osobom, które chcą bezpiecznie zrzucić kilogramy oraz wszystkim tym, którzy nie wyobrażają sobie diety-głodówki.

Dieta oparta na zupach ma niestety tez minusy, głównie mowa tu, o zaparciach, które mogą towarzyszyć na początku przygody z zupami. Dieta ta, choć nie jest restrykcyjna jest też trudna w praktyce – unikanie alkoholu, a co więcej pożywienia w innej postaci, podczas gdy inni się zajadają nie jest łatwe. Po tej diecie rzadko występuje efekt jojo. Efekt jojo to zazwyczaj skutek ponownego nabrania złych nawyków żywieniowych. Dla osób chcących zastosować tą dietę istnieją różne grupy wparcia na portalach społecznościowych oraz publikacje. Przed przystąpieniem do diety warto przeanalizować czy jest ona dla nas, czy mamy czas na przygotowywanie różnorodnych zup, czy lubimy kupować świeże warzywa i zioła.

Aspektem niezwykle ważnym jest również przygotowanie się psychiczne, np. Lepiej nie przechodzić na tę dietę przed ważną uroczystością, jak wesele, bal. Niewątpliwie pomocny może okazać się zakup książki kucharskiej z ciekawymi przepisami zup, których nigdy nie jedliśmy. Dzięki temu zdobędziemy możliwość nie tylko zastosowania dity ale i poznania nowych smaków, bo w diecie tej nie chodzi o wyrzeczenia a o dobrą zabawę i chudnięcie z „pełnym brzuszkiem.


Ciekawe przepisy na zupę:

  1. Wigilijny kompot z suszonych owoców z fasolą
  2. Ziemniaczana zupa krem z pietruszkowym pesto
  3. Kremowa zupa z jadalnych kasztanów
  4. Zupa tajska z czerwoną pastą curry i krewetkami
  5. Zupa Biełucha na bazie kwaśnego mleka, z wędzonym boczkiem
  6. Zupa z białej fasoli i słodkich batatów z gremolatą
  7. Zupa porowa z szynką. Wyjątkowy smak
  8. Zupa koperkowa z ziemniakami
  9. Zupa krem z pieczonych buraków i malin
  10. Kremowa zupa z selera naciowego i orzechów
  11. Zupa krem czosnkowy z młodymi ziemniakami
  12. Zupa koperkowa z kalafiorem i kalarepą
  13. Zupa krem z zielonego groszku z fetą i pietruszką
  14. Zupa ziemniaczana z bobem i kiełbaską
  15. Zupa krem z gruszki i korzenia pietruszki