Ziemniaki zna każdy mieszkaniec naszego kraju, lecz bataty już niekoniecznie. A nawet można pokusić się o stwierdzenie, że mało kto zna smak batatów. A bataty, to nic innego, jak słodkie i pyszne ziemniaki. Ludność Polski od kilku wieków, czyli od kiedy ziemniaki dotarły do naszego kraju zachwyca się smakiem tych warzyw. I większość mieszkańców Polski nie wyobraża sobie obiadu bez użycia ziemniaków. Stanowią one część drugiego dania, jak i są znaczącym dodatkiem do zupy, czyli pierwszego dania obiadowego.
Czym są bataty i jak wyglądają?
Bataty są to podłużne warzywa nieco przypominające zniekształcone ziemniaki. Można je gotować lub piec podobnie, jak kartofle. Z batatów tak samo, jak z ziemniaków wytwarza się mękę i skrobię. Bataty choć posiadają dużo skrobi, bo aż 20 %, to jednak cukrów mają niewiele, gdyż tylko około 3 %. I dzięki temu, że posiadają niski indeks glikemiczny są ważnym produktem żywnościowym dla osób zmagających się z cukrzycą lub osób dbających o stałą wagę ciała, albo dla osób będących na diecie odchudzającej.
Bataty, to inaczej słodkie ziemniaki, które noszą nazwę wilec ziemniaczany. Bataty słodkie są bardzo zdrowe i smaczne, a na dodatek można je przygotowywać na różne sposoby. Lecz bataty mogą mieć także gorzki smak, bo istnieje dwa rodzaje tych warzyw z tym, że gorzkie bataty niewłaściwie przygotowane są trujące. Aby nadawały się do jedzenia przed obróbką cieplną trzeba obierać je ze skóry, bo w niej jest najwięcej trucizny, a następnie należy wysuszyć je na słońcu, które wyciągnie z nich resztę toksyn.
Uprawa batatów słodkich zagrożona jest ze strony zwierząt, które chętnie je zjadają, lecz gorzkiej odmiany tego warzywa zwierzęta nie ruszają.
Bataty podobne, jak ziemniaki trzeba uprawiać, bo nie rosną one dziko. Najwięcej na świecie batatów uprawia się w Chinach. Na ogromną skalę uprawiane są także w krajach tropikalnych, choć pochodzą z Ameryki Środkowej i Ameryki Południowej. Warzywa te dobrze rosną w ciepłym klimacie i na obszarach wilgotnych w strefie międzyzwrotnikowej.
Wartości kaloryczne i odżywcze batatów
Bataty są trochę bardziej kaloryczne od ziemniaków. W 100 gramach gotowanych ziemniaków znajduje się 60 kalorii, a w 100 gramach batatów mieści się około 25 kalorii więcej niż w zwykłych ziemniakach. Bo bataty będące słodkimi ziemniakami bogate są w węglowodany złożone, lecz również w błonnik usprawniający metabolizm. Węglowodany znajdujące się w batatach dostarczają energii i wzmacniają ludzki organizm. Bataty nie posiadają w swoim składzie tłuszczu i prawie wcale nie mają białka. Jeżeli stają się kaloryczne, to tylko poprzez dodatki.
Wilec ziemniaczany zwany słodkim ziemniakiem lub po prostu batatem i będący gatunkiem byliny z rodziny powojowatych posiada wiele cennych minerałów, jak potas, sód, magnez, wapń, mangan, żelazo oraz wiele mikroelementów i witamin. Znajduje się w nich witamina A, C, B 1, B 2, B 6. Obecne są w batatach także przeciwutleniacze zapobiegające powstawaniu nowotworów, jak polifenole i karoten.
Gotowanie batatów
Gdy chcemy gotować słodkie ziemniaki w wodzie, to umyte bataty należy włożyć całe, nieobrane do gorącej wody i gotować zanurzone całkowicie w wodzie około 15 minut. Natomiast, gdy bataty będą gotowane na parze, to wówczas należy je umyć i pokroić na kawałki, a następnie umieścić na sitku i gotować na parze.
Zastosowanie batatów w kuchni
Bataty w kuchni można wykorzystywać na wiele różnych sposobów. Można je gotować, piec w kawałkach lub jako frytki, grillować, smażyć, faszerować, stosować do deserów i słodkich wypieków oraz ciast, można je również dodawać do zapiekanek. Z batatów powstają także smaczne i zdrowe zupy oraz zupy krem. Bataty są podawane jako przekąski, jako dodatek do mięs i ryb oraz sałatek.
Wiele osób uważa, że bataty, to jedne z najzdrowszych warzyw na świecie, lecz często są niedoceniane przez ludzi. Najbardziej wartościowe są te koloru pomarańczowego.