Żelazo jest zaangażowane w wiele biologicznych funkcji. Oprócz anemii, niedobór może być biologiczną przyczyną zmęczenia, zarówno fizycznego jak i psychicznego. Które populacje są zagrożone? Jak można wykryć niedobór? Jaka jest rola żelaza w organizmie?
Transport tlenu.
Hemoglobina bogata w żelazo pomaga w doprowadzeniu tlenu do tkanki mięśniowej. Niedobór prowadzi więc do zmęczenia fizycznego i osłabienia naszej zdolności do ćwiczeń.
Synteza neurotransmiterów (serotoniny, dopaminy, noradrenaliny).
Żelazo bierze udział w metabolizmie neurotransmiterów i dlatego odgrywa rolę w regulacji nastroju. Niedobór może prowadzić do zaburzeń zachowania i obniżonej sprawności intelektualnej.
Układ odpornościowy.
Żelazo również przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania naszego układu odpornościowego. Deficyt może być odpowiedzialny za powtarzające się infekcje.
Potrzebujesz więcej żelaza niż zwykle? W zasadzie, każdy człowiek może cierpieć na niedobór żelaza. Niektóre osoby są jednak bardziej narażone na to ryzyko ze względu na zwiększoną potrzebę (rosnące dzieci, kobiety w ciąży i sportowcy), niewystarczające spożycie lub zwiększoną utratę żelaza (kobiety w wieku rozrodczym – menstruacje-).
Jak wykryć niedobór?
Typowe objawy to blada skóra i błony śluzowe, duszność podczas ćwiczeń, tachykardia (przyspieszona akcja serca), zmęczenie, bóle głowy, zawroty głowy lub dzwonienie w uszach. Ocena biologiczna pozwoli również na dokładny pomiar niedoboru poprzez dozowanie ferrytyny.
Gdzie go znajdziesz w swojej diecie?
Codziennie możesz włączyć do swojego menu potrawy bogate w żelazo. Jednakże zawartość i asymilacja różnią się znacznie w zależności od żywności.
Dieta „klasyczna” dostarcza około 15% żelaza hemowego (wchłanianego między 15 a 35%), podczas gdy dieta wegetariańska zawiera tylko żelazo roślinne, które jest znacznie słabiej wchłaniane (między 2 a 20%), co zwiększa ryzyko niedoboru. W przypadku udowodnionego niedoboru, zdecydowanie zaleca się suplementację żelaza.