Kalafior to roślina jednoroczna z rodziny kapustowatych, gatunek kapusty warzywnej, jedno z najczęściej uprawianych warzyw ogrodowych. Pochodzi z rejonów wybrzeży Morza Śródziemnego i terytorium Azji Mniejszej. Najstarsze pisemne informacje o jego uprawach datowane są na VI w.p.n.e. Kalafior pochodzi z Cypru, nazywany był kapustą cypryjską. Warzywo było popularne w starożytnej Grecji i Rzymie, skąd dotarł do Europy.
W Polsce pojawił się za sprawą królowej Bony, dzięki której Polacy poznali smak kalafiora, fasoli szparagowej, pora, sałaty, szpinaku czy kalarepy. Kalafior na skalę przemysłową uprawiany jest w Hiszpanii, Turcji, we Włoszech, Wielkiej Brytanii, Belgii i Francji. Chiny należą do największego producenta kalafiorów na świecie. Największa produkcja kalafiora w Polsce to południowo-wschodnie tereny kraju. Popularna odmiana to kalafior o białych „różach”. Mniej popularne to kalafiory o kolorze fioletowym, żółtym, zielonym i brązowym.
Kalafior to bogactwo witamin: z grupy B: B1, B2, B3, B6, B9, witaminy A, C, K, E. Zawiera minerały: magnez, żelazo, wapń, cynk, sód, potas, fosfor. W skład kalafiora wchodzi olejek eteryczny (siarka), zapach wydziela się podczas gotowania. Kalafior to najlepsze źródło białka roślinnego zawiera śladowe ilości tłuszczu, dostarcza duże ilości kwasów tłuszczowych Omega3.
Dania i przepisy z kalafiora:
- Surówka z surowego kalafiora i koperku
- Kalafior z bułką tartą zasmażaną na maśle
- Kalafior pieczony w całości z przyprawą curry
- Wegetariański burger kalafiorowy z frytkami
- Kremowa zupa kalafiorowa z ziemniakami
Właściwości zdrowotne kalafiora.
- Kalafior wspomaga trawienie, ma działanie detoksykacyjne, oczyszcza organizm. Kalafior to bogactwo fitoskładników i przeciwutleniaczy.
- Cholina zwiększa aktywność mózgu, zdolności zapamiętywania i uczenia.
- W diecie zmniejsza ryzyko zachorowania na przewlekłą chorobę zapalną stawów i innych narządów.
- Oczyszcza ciało z toksyn, chroni żołądek przed bakteriami i wrzodami.
- Kalafior to bogactwo substancji odżywczych o działaniu przeciwzapalnym. Związki indolowe w kalafiorze uruchamiają proces samozniszczenia komórek nowotworowych. Kalafior w diecie może zahamować rozwój nowotworów: jelita grubego, prostaty, trzustki, przełyku, płuc, piersi, pęcherza, jajników i czerniaka, złośliwego nowotworu we wczesnym stadium.
- Dzięki przeciwutleniaczom i witaminie C chroni oczy przed chorobami: kataraktą, zapobiega zmianom zwyrodnieniowym oka związanym z wiekiem (AMD).
- Chroni skórę przed negatywnymi skutkami promieniowania słonecznego.
- Ochrania organizm przed zespołem chorób uszkadzających komórki nerwowe w ludzkim mózgu.
- Kwasy tłuszczowe i błonnik pomagają obniżyć ciśnienie tętnicze krwi i poziom złego cholesterolu.
- Zalecany jest w niedokrwistości z niedoboru żelaza.
- Poprawia ciśnienie tętnicze krwi i sprawne funkcjonowanie nerek.
- Kalafior to roślina lekkostrawna i niskokaloryczna. Pomaga w utracie wagi, likwiduje zaparcia.
- Kalafior zmniejsza ryzyko choroby sercowo-naczyniowej (miażdżyca). Zapobiega gromadzeniu się tłuszczu we krwi.
- Związki biologicznie czynne kalafiora niszczą bakterie odpowiedzialne za rozwój wrzodów.
- Kalafior reguluje poziom hormonów zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn Negatywne skutki to zapalenie tarczycy Hashimoto, przybieranie na wadze lub szybka utrata wagi.
- Kalafior to oferta dla cukrzyków, kalafior ma niski indeks glikemiczny (IG), który wynosi 15
- Antyutleniacze zawarte w kalafiorze, wzmacniają odporność, mogą spowalniać, naturalny, biologiczny proces starzenia się organizmu.
Ciekawostki o kalafiorze:
- Kalafior będzie smaczny gdy wrzucimy go do lekko osolonego i posłodzonego wrzątku, nie więcej niż na 5 minut. Będzie chrupiący i nie straci wartości zdrowotnych.
- Gotowany powyżej 30 minut traci 75% właściwości i wartości odżywczych.
- Kilka kropel soku z cytryny pomaga zachować białą barwę.
- Kalafior to warzywo o działaniu wzdymającym i gazotwórczym.
- Osoby z chorą tarczycą powinny unikać nadmiaru kalafiora, który zawiera substancje utrudniające wchłanianie jodu.
- Pamiętajmy, kalafior należy gotować bez przykrycia, by uwolnić nieprzyjemne zapach. Zapach neutralizuje dodanie do wody szczypty gałki muszkatołowej.
Kalafior to zdrowe i ulubione warzywo wykorzystywane niemal w każdej kuchni świata. Roślina zielona, którą możemy jeść w stanie surowym oraz po obróbce cieplnej. Świeży, gotowany, smażony, pieczony, na parze może być przystawką lub obiadem. Kalafior to przysmak w cieście naleśnikowym, surówki, sałatki, kremy, kotleciki, zapiekanki, zupy, sosy, jarzyna do mięs. Najczęściej podawany jest kalafior z masłem i przyrumienioną, tartą bułką.
