Jedzenie kuchni gruzińskiej z kaszą i sałatą na białym tależu

Bogactwo smaków wyjątkowej kuchni gruzińskiej

Kuchnia gruzińska słynie z ogromnej różnorodności mięs, ryb i warzyw, wielu typów sera, marynat oraz ostrych przypraw. Używa się w niej składników w większości znanych w Polsce, jednak dzięki charakterystycznym dodatkom, takim jak orzechy włoskie, aromatyczne zioła, czosnek, ocet, nasiona granatu, i tradycyjnym sekretom szefów kuchni gruzińskie potrawy zyskują unikatowy smak, czyniąc kuchnię tego narodu jedyną w swoim rodzaju. Dzięki temu swój kulinarny raj odnajdą tu zarówno wielbiciele mięs, jak i wegetarianie. Ci pierwsi rozsmakują się w przyrządzanych na wiele sposobów szaszłykach, kebabach (zupełnie innych niż te, jakie znamy z Polski), plackach i pierożkach z mięsem, zawiesistych zupach. Ci drudzy spróbują pomysłowych sałatek, pysznych zup, rozmaitych pierogów i placków, ciekawych przystawek.

Chleb gruziński krojony na małe kosteczki

Na gruzińskim stole królują pomidory, papryka (bardzo liczne odmiany słodkie i ostre), bakłażany, cebula, rośliny strączkowe, czosnek, ogórki, orzechy, melony, śliwki, figi, pigwy, granaty. Chociaż większość warzyw i owoców używanych w kuchni gruzińskiej możemy kupić także w Polsce, zaskakuje to, co miejscowi kucharze potrafią z nich wyczarować. Wielokrotnie spotkamy się ze śmiałym łączeniem smaków, na przykład warzywnych z owocowymi. A owoce i warzywa są tu naprawdę wyborne – czasem odnosi się wrażenie, że ich smak jest dwu-, trzykrotnie bardziej intensywny. Należy wiedzieć, że najbardziej popularnym daniem gruzińskim jest „chaczapuri”, cienkie ciasto nadziewane delikatnie solonym serem („chaczapuri imeruli”) lub z serem na wierzchu („chaczapuri megruli”).

Danie to posiada także kilka innych odmian regionalnych, z których najbardziej znana jest adżarska – łódkowaty chlebek z dużą ilością zapieczonego sera, zwieńczony jajkiem z lekko ściętym białkiem i płynnym, zachowanym w całości żółtkiem. Równie popularne są: „lobio” – potrawa z fasoli, która prawie w każdej rodzinie wykonywana jest według innego przepisu; „czmeruli” – duszony kurczak w sosie czosnkowym; sum w occie z koprem; „lori” – rodzaj szynki; „gwezeli” – guryjskie pierożki z jajkiem i serem; gotowane nóżki cielęce w zalewie octowej; ser „sulguni” zapiekany z masłem; „dolma” – bakłażany, zielone pomidory, papryka nadziewane pastą orzechową przyprawioną nasionami granatu oraz aromatycznymi ziołami; wegetariański talerz „pchali” z liśćmi buraków lub szpinaku wymieszanymi z pastą orzechową, nasionami granatu i różnymi przyprawami.

W Gruzji popularny jest pszeniczny chleb „puri” (w zależności od kształtu chlebek określa się nazwami: „szoti” – kształt wrzeciona, lub „lawasz” – owalny) wypiekany na wewnętrznych ściankach dużego cylindrycznego pieca „tone”, natomiast w zachodniej części kraju – kukurydziane placki „mczadi” wypiekane na glinianych patelniach „keci”.

Z gruzińskich zup warto polecić znakomite „charczo” – rodzaj gęstej zupy gulaszowej z cielęciny, zwłaszcza w wersji „charczo nigwzit” – z sosem orzechowym. Absolutnie podstawowymi daniami są jednak: popularny na całym Kaukazie „mcwadi”, czyli szaszłyk (serwowany na wiele sposobów); „kebabi”, czyli mielone mięso w formie szaszłyku z rusztu, oraz typowo gruzińskie „chinkali”. W samym Tbilisi jest kilka restauracji serwujących wyłącznie to danie. Są to pierogi w kształcie „sakiewek” – piramidek, ze zgrubieniem ze zwiniętego ciasta na szczycie, wypełnione aromatycznymi i soczystymi mięsami (w wersji oryginalnej – wołowo-wieprzowymi) lub ziemniakami, grzybami czy serem (w swoich wegetariańskich mutacjach). Potrawę je się palcami, trzymając za zgrubienie na szczycie – należy bardzo uważać, żeby z pierogów nie wyciekł sos będący esencją dania. „Chinkali” popija się piwem – oczywiście gruzińskim. Gruzini, jako naród uwielbiający konsumpcję, potrafią podczas jednego posiedzenia spożyć 10 tych wcale niemałych pierogów, popijając je zbliżoną liczbą piw.

W Gruzji używa się wielu różnych gatunków mięs. Jeszcze niedawno mięso było luksusem i potrawą odświętną, z tego powodu opracowano wiele sposobów jego przyrządzania i przechowywania. Wśród popularnych także w innych częściach świata, jak solenie, suszenie i wędzenie, znalazły się również mniej rozpowszechnione metody: górscy pasterze umieszczali mięso w zimnych górskich strumieniach, aby ochronić je przed zepsuciem, a jedną z najstarszych metod – nadal praktykowaną w niektórych regionach – jest zawijanie mięsa w bydlęcą skórę, gotowanie „pakunku” w dużym kotle i zakopywanie głęboko w ziemi. Takie mięso („gudis kaurma”) wytrzymywało do roku czasu. Inne specjały, na które warto zwrócić uwagę, to: „kubdari” – placek z mięsem (na ogół doprawionym cebulą) w środku; „tkemali” – intensywnie przyprawiony sos, podawany przede wszystkim do mięs; „maconi” – jeden z ciekawszych przetworów mlecznych, z mleka krowiego, przypominający znaną nam maślankę czy kwaśne mleko; „czurczchele”, czyli nawleczone na sznurek orzechy zanurzone w gęstym kisielu gruszkowym, jabłkowym lub winogronowym, kształtem przypominające świecę. Ulubioną przyprawą Gruzinów jest kolendra, dodają ją praktycznie do wszystkich potraw, co nadaje ich jedzeniu charakterystyczny smak i zapach. Nie sposób nie wspomnieć o znakomitym winie, za ojczyznę którego uważana jest właśnie Gruzja. Jest ono w zasadzie integralnym elementem kuchni gruzińskiej. Wśród mocnych alkoholi prym wiedzie czacza – mocna wódka (zwykle około 50%, ale zdarza się i mocniejsza) z winogron (a ściślej: z wytłoczyn pozostałych po produkcji wina), również „na potęgę” pędzona w wielu domach. Bardzo popularnymi napojami bezalkoholowymi w Gruzji są owocowe, wściekle słodkie lemoniady o smaku czarnej porzeczki, gruszkowym, pomarańczowym, kremowym oraz estragonowym (ma charakterystyczny zielony kolor, przez Polaków często nazywana jest „Ludwikiem”) oraz wody mineralne: Natachtari i Bordżomi.

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*