Winogrona. Właściwości, zastosowanie, ciekawostki

Winorośl (Vitis L.), pnącza z rodziny winoroślowatych, obejmują 76 gatunków, to najstarszy rodzaj roślin uprawnych, są ze sobą blisko spokrewnione, naturalne krzyżówki i mutacje. Winoroślą pochodzącą z Europy jest winorośl właściwa (Vitis Vinifera L.). Winne grona ze względu na walory smakowe są ulubionymi owocami, do bezpośredniej konsumpcji.

Zmiany klimatyczne zachodzące w Polsce sprzyjały uprawie wielu odmian na szeroką skalę. Obecnie największe winnice znajdują się w Polsce centralnej, wschodniej, województwie małopolskim i zachodniopomorskim.

Winogrona w celach komercyjnych, uprawia się, niemalże na wszystkich kontynentach. Najwięcej różnorodnych gatunków występuje na obszarze Chin, Ameryce Południowej, Ameryce Północnej, Afryce Południowej, Australii i Oceanii, Kanadzie, Europie. Kraje o niepowtarzalnym mikroklimacie, idealne do upraw winorośli to Brazylia, Indie i Meksyk.

Przepisy z winogronem

Winogrona to skarbnica witamin, makro i mikroelementów. Zawierają witaminy: A, D, E, C, B1, B2, B3, B6, B9, B12. Makroelementy: fosfor, wapń, magnez, potas, sód. Mikroelementy: jod, żelazo, miedź, cynk, mangan.

• Biszkopt z kremem budyniowym i lazurową galaretką
• Torcik owocowy zatopiony w przezroczystej galaretce
• Beza Pavlova z kremem z białą czekoladą i mini kiwi
• Piegusek z musem borówkowym w galaretce
• Amerykański poncz z szampanem i owocami

Owoce to ważny element codziennej diety, nie leczą, nie zastąpią lekarstw, to naturalne źródło witamin, źródło składników mineralnych, wspomagające leczenie.

Właściwości zdrowotne winogron

1. Winogrona hamują rozwój chorób układu krążenia, ograniczają odkładanie się płytek miażdżycowych w naczyniach krwionośnych.
2. W skórkach czerwonych winogron znajduje się resweratrol, nazywany eliksirem młodości. Przyjmowanie tego związku spowalnia rozwój Alzheimera.
3. Wyciąg z nasion winogron, wyciąg z pestek, wspomaga organizm w trakcie leczenia nowotworu skóry, płuc, jelita.
4. W miąższu winogron znajdują się antyseptyki działające bakteriobójczo.
5. Pestki winogron wzmacniają kości.
6. Błonnik pokarmowy zawarty w owocach, w zależności od jego składu i cech reguluje poziom cholesterolu, pomaga w usuwaniu toksyn, poprawia aktywność motoryczną jelit.
7. Pestki zmniejszają zmęczenie, osłabienie.
8. Ekstrakt z pestek winogron zmniejsza zdolność starzenia się organizmu, łagodzi objawy alergii.
9. Składniki winogron są naturalną ochroną przed szkodliwym działaniem promieni UV.
10. Pestki wspomagają działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne.
11. Pestki wspomagają układ krwionośny, zapobiegają skrzepom.
12. Dieta palacza powinna zawierać pestki winogron, które łagodzą skutki wywołane przez toksyczne związki.
13. Dzięki swoim właściwościom pestki chronią płuca przed infekcjami, wzmacniają układ odpornościowy.
14. Fenole zawarte w owocach winogron mogą zmniejszyć wrażliwość na insulinę i tym samym regulować poziom glukozy we krwi. Insulina transportuje glukozę z krwiobiegu do tkanek.
15. Suszone liście winogron przyspieszają regenerację tkanki nabłonkowej pełniącej funkcję ochronną. Mają działanie przeciwzapalne, przyspieszają proces gojenia ran.
16. Olej z pestek winogron wzmacnia układ nerwowy.
17. Ciemne winogrona wspomogą chemioterapię. Sok z winogron wzmacnia układ immunologiczny, łagodząc uboczne skutki leczenia onkologicznego.
18. Miąższ ciemnych odmian winogron skutecznie zapobiega chorobom serca.

Winogrona w kuchni

Winogrona to owoce tradycyjnie używane do robienia dżemów, konfitur, galaretek, soków. Słodycz tych owoców przyczyniła się do wszechstronnego zastosowania w kuchni. Świeże, zmiksowane, przetarte, gotowane, mrożone to składnik deserów, sałatek, wypieków, dodatek do wytrawnych mięs, do drobiu, do łososia, sosów, wspaniale smakują w połączeniu z serem pleśniowym lub fetą. Winogrona świeże i suszone to produkt wykorzystywany w kuchni całego świata. Olej z pestek winogron to jeden z najpopularniejszych olejów roślinnych.

Większość rodzajów winorośli na świecie, uprawiana jest na potrzeby przemysłu winnego. Prze smaczne jagody, z gatunku Vitis vinifera – winorośl właściwa, to owoce do produkcji win. Wino podkreśla smak potraw. Powszechnie uważa się, że do białych mięs podajemy wina białe, a do mięsa czerwonego, wino czerwone. Najważniejsze jednak jest, by sztuka kulinarna nie została zdominowana przez dobór wina. Wino ma wzbogacić i podkreślić aromat i smak dań, nawet jeżeli nasz wybór przeczy regułom.

Ciekawostki historyczne o winogronach

1. Grecy i Rzymianie wykorzystywali wino z winogron do przemywania ran, podgrzewane w kadziach z dodatkiem ziół i miodu służyło jako lekarstwo na przeziębienia, substancja o działaniu leczniczym i terapeutycznym.
2. W grobowcu Tutanchamona, w Dolinie Królów, w trakcie wykopalisk znaleziono 40 amfor na wino.
3. W grobowcu Faraona Skorpiona I (3150 r. p.n.e.), władcy Górnego Egiptu w Abydos, znaleziono około 700 naczyń z winem.
4. Uprawy winorośli dotarły do Egiptu, Bliskiego Wschodu-Mezopotamii i Palestyny ok. 3300 3000 p.n.e., w 2700 p.n.e. na wschodnie Bałkany, a 2200 p.n.e. na półwysep Grecki.
5. W połowie V w. p.n.e. na greckiej wyspie Tasos wprowadzono po raz pierwszy przepisy regulujące jakość wina, przeznaczonego do sprzedaży.
6. Najstarszym ośrodkiem produkcji wina w Galii, była grecka kolonia Massalia, około 600 r. p.n.e.
7. Najstarsze amfory na wino pochodzą z ćwierć VI w. p.n.e.
8. Najstarsze stanowiska upraw winorośli i pozostałości warsztatów wytwarzających amfory do wina datuje się na ostatnią ćwierć I w. p.n.e., w Dolinie Rodanu.
9. Antyczne winnice odkryto w regionie Prowansji, w 1996 r. podczas prac, nad budową kolejki.
10. W 1990 roku w Arles we Francji znaleziono resztki drewnianej kadzi i pestki winogron pochodzące z końca I w. p.n.e.
11. Pierwsze wzmianki o uprawach winorośli i produkcji wina do celów liturgicznych w Polsce dotyczą 966 roku.
12. Za panowania Bolesława Krzywoustego, mnisi zakładali winnice, zajmowali się uprawą drzew owocowych, na potrzeby produkcji wina mszalnego i obrzędów kościelnych.
13. W XV w. powstają pierwsze ośrodki winiarskie w Poznaniu, Toruniu, Płocku, Sandomierzu, Krakowie, we Lwowie.
14. W 2020 roku włoscy archeolodzy odkryli na północ od Werony, fragment podłogi starożytnej willi z około III w.n.e. Fragment mozaiki ukryty był kilka metrów pod ziemią na terenie winnicy.