Kuchnia polska uchodzi za dość ciężkostrawną, ale urozmaiconą. Jest też obiektem żartów wielu Polaków, którzy na tradycyjne dania wybrali pierogi ruskie, barszcz ukraiński, karp po żydowsku czy flaki po cygańsku. O tradycji kuchni polskiej można jednak mówić w wielu aspektach. Jest ona bowiem niemalże tak samo zróżnicowana, jak i bogata była nasza historia. Choć dziś jako naród jesteśmy zjednoczeni to wciąż regionalne potrawy kształtują nasze kubki smakowe na całe życie. Oto przegląd najpopularniejszych potraw tradycyjnej kuchni polskiej.
Co jadło się w Polsce?
Położenie geograficzne naszego kraju sprawia, że jesteśmy zmuszeni jeść nieco ciężej niż Włosi czy Hiszpanie. Nie mając tak wielu słonecznych dni w roku potrzebowaliśmy (i nadal potrzebujemy) dań sytych, które dadzą nam siłę na dłuższy czas pracy. Dlatego kuchnię polską zdominowały mięsa oraz węglowodany. Polska kuchnia nazywana jest kuchnią mączną, na co składają się liczne kluski, pierogi, zupy, sosy czy fermenty. Bogactwo naturalne sprawia, że na polskim talerzu często znajdziemy dobra prosto z runa leśnego – tak w wymiarze słonym, jak i słodkim.
Smaki Polski
Polskie smaki skupiają się przede wszystkim wokół tego, co słone, solone, lekko sfermentowane i kiszone (np. kapusta, ogórki, kwas chlebowy). Wykorzystuje się to, co delikatnie ostre (cebula, szczypior, chrzan, musztarda, umiłowanie do sprowadzanego pieprzu). Wśród polskich smaków dostrzegamy także smaki kwaskowate (kwaśna śmietana), korzenno-ziołowe (jałowiec, anyż, kminek) oraz słodko-kwaśne (jabłka czy żurawina). Częstym gościem na talerzu jest śmietana. Występuje ona albo w formie dodatku do sałatki (np. ogórków – słynna mizeria), albo zup (do zagęszczenia pomidorowej czy botwinki), albo sosów (pieczeniowe do mięs). Nabiał stanowi ważne uzupełnienie diety Polaka.
Staropolskie obyczaje
Oczywiście z czasem kuchnia polska ewoluowała. W staropolskich czasach na stołach gościło przede wszystkim pieczyste, a królował prosiak w całości z jabłkami. Jedzono także dziki oraz sarny – wszystko to, co udało się własnoręcznie upolować. Raczej bydła nie hodowano na mięsa, a w celach pozyskiwania mleka czy do tworzenia serów. Ważne miejsce na stole miały pierogi i kluczki, np. leniwe. Często raczono się kiszoną kapustą ze skwarkami oraz grochem ucieranym ze słoniną. Niepodzielnie królowała kasza. Z czasem do Polski zaczęły napływać nowinki z zagranicy. W ten sposób ważnym punktem naszej kuchni stały się ziemniaki – tak jako składnik klusek, jak i zupy czy babki oraz dodatek do pieczystego. Istotną rolę odegrały także przyprawy ze wschodu, między innymi gałka muszkatołowa oraz pieprz. Ważną rolę w zmienianiu kuchni polskiej odegrała królowa Bona, za sprawą której w Polsce zaczęła pojawiać się choćby włoszczyzna.
Tradycyjne potrawy polskie
Część z potraw dziś nie jest już jadana na ziemiach polskich, część pojawiła się w czasach zaborów i ma wyraźne wpływy z krajów okupujących te ziemie. Do nich należą między innymi kluski śląskie, w których dostrzegamy wpływy niemieckie. Po latach Polacy i ich kuchnia wrócili na miejsce, jednak już w nieco zmienionej formie. Polska kuchnia jest więc różnorodna i niezwykle ciekawa.
- Bigos – zacząć by wypadało od klasyki, a kapusta kiszona, smażona z mięsem lub – w wersji z nieco mniej bogatego domu – słoniną to klasyką, którą dziś jadamy podczas świat i na co dzień. Co ważne – jaka gospodyni, taki przepis.
- Pierogi ruskie – powstały przede wszystkim z biedy, gdyż w ich wnętrzu znajdziemy twaróg oraz ziemniaki, a więc nie jest to farsz wykwintny. Wbrew pozorom nie pochodzą z Rosji, a ze wschodu Polski, dziś terenów Ukrainy, gdzie leżało województwo ruskie.
- Rosół – zupy Polacy uwielbiają, są swoistą przystawką przed daniem głównym. Rosół to perła w koronie, która rozwinęła się zwłaszcza wówczas, gdy na dwór trafiła tzw. włoszczyzna. Dziś to ulubiona zupa Polaków.
- Kotlet schabowy – nie mogło zatem zabraknąć i dopełnienia rosołu. Kotlet schabowy to prosty, panierowany w bułce tartej kawałek schabu wieprzowego, który smaży się na klarowanym maśle. Podaje zawsz z tłuczonymi ziemniakami i tradycyjnie, z kapustą zasmażaną.
- Grochówka – klasyka kuchni wojskowej. Zupa z grochu jest niezwykle pożywna, a przy tym tania w przygotowaniu, dlatego bardzo często gościła, zwłaszcza na chłopskich stołach.
Nie sposób wybrać kilku potraw, nie omijając przy tym całego szeregu innych, równie ważnych da historii kuchni polskiej, dlatego warto odbyć kulinarną podróż po Polsce i skosztować z niejednego pieca
