Utrata apetytu (hiporeksja) może być spowodowana chorobą układu pokarmowego lub wynikać z przyczyn psychologicznych. Utrata apetytu: o czym dokładnie mówimy? Mała uwaga dotycząca słownictwa. W języku medycznym mówimy o hiporeksji, aby określić utratę apetytu (lub brak apetytu). Termin “anoreksja” zarezerwowany jest dla całkowitej utraty apetytu; najbardziej znaną anoreksją jest anorexia nervosa – należąca do rodziny zaburzeń odżywiania.
Utrata apetytu (hiporeksja): czy to coś poważnego?
Utrata apetytu (hiporeksja) może rzeczywiście być poważne w zależności od jego intensywności i czasu trwania. Zaleca się monitorowanie utraty wagi pacjenta, którego dotyczy utrata apetytu: jeśli pozostaje między 5% a 10% całkowitej wagi, jest to uzasadnione; poza tym, konieczne jest, aby skonsultować się z lekarzem. Wskaźnik masy ciała (BMI) pacjenta musi zatem pozostawać powyżej 16-17. Dla przypomnienia: wskaźnik masy ciała (BMI) oblicza się poprzez podzielenie wagi (w kilogramach) przez wzrost (w metrach), a następnie pomnożenie przez siebie.
Utrata apetytu (hiporeksja): jak sobie z nią radzić?
Leczenie utraty apetytu polega na leczeniu przyczyny: badanie kliniczne i przesłuchanie pacjenta są absolutnie niezbędne. Oprócz leczenia przyczyny hiporeksji, można przepisać suplementy diety wzbogacone w białko i/lub kalorie i/lub błonnik – są one dostępne wyłącznie na receptę.
Utrata apetytu: objaw depresji?
Utrata apetytu często ma podłoże psychologiczne. To może być kwestia tymczasowej depresji lub depresji sezonowej, jesienią lub zimą. Depresja może być również przyczyną utraty apetytu (hiporeksji). Występują wtedy objawy towarzyszące.
- Wielkie zmęczenie. Nawet bez szczególnego wysiłku odczuwa się ciągły brak energii. Tego intensywnego zmęczenia nie łagodzi ani odpoczynek, ani sen.
- Ogólne spowolnienie. Osoba ta ma poczucie, że nie jest w stanie szybko reagować – nie ma “siły”. Mowa jest spowolniona, codzienne gesty wykonywane są wolniej. Twarz jest bez wyrazu.
- Apatia. Brakuje motywacji do codziennych czynności: prania, gotowania, robienia zakupów itp.
- Intensywny smutek. Uczucie smutku jest szczególnie bolesne, niezrozumiałe i przytłaczające, często towarzyszy mu płacz bez powodu i poczucie rozpaczy. Utrzymuje się od co najmniej 2 tygodni.
- Utrata przyjemności (anhedonia). U osób cierpiących na depresję znikają drobne przyjemności życia (słuchanie muzyki, spotykanie się z przyjaciółmi, czytanie). Wszystko wydaje się takie samo, nudne, nieciekawe. Życie straciło cały sens, cały smak, cały kolor.
- Niskie poczucie wartości. Osoba cierpiąca na depresję czuje się “do niczego”, uważa, że jest bezwartościowa, obwinia się za bolesne wydarzenia, które przeżywa i przykre emocje, które odczuwa.
- Utrata czujności intelektualnej. W przypadku depresji trudno jest myśleć, znajdować słowa, mówić płynnie. Ma się wrażenie, że ma się “pustkę w głowie”, że świat stał się zbyt skomplikowany, że nie będzie można się do niego dostosować, stawić mu czoła.
- Objawy fizyczne. Sen jest często słaby, krótki i bez odświeżenia, z nocnymi przebudzeniami. Depresja może, z drugiej strony, objawiać się poprzez bulimię: pacjent spożywa dużo jedzenia podczas “kryzysów”, nie będąc szczególnie głodny.
Utrata apetytu: przyczyna związana z trawieniem.
Grzybica jamy ustnej (znana również jako kandydoza jamy ustnej) może powodować utratę apetytu: Grzybica jamy ustnej może zmieniać smak jedzenia, prowadząc w ten sposób do hiporeksji. W przypadku pleśniawki jamy ustnej, wnętrze jamy ustnej i/lub język są czerwone i malinowe (tj. różowe/czerwone z nabrzmiałymi brodawkami, jak malina), lub mogą być widoczne białawe plamy. Może to być również kwestia grzybicy przełyku: objawy są wtedy bardziej dyskretne.
Rzadziej, utrata apetytu może być związana z przewlekłą chorobą zapalną jelit (IBD); może to być choroba Leśniowskiego-Crohna. Oprócz hiporeksji, mogą wystąpić bóle brzucha (które nawracają w “porywach”), biegunka, bóle odbytu i/lub śluz w stolcu (czasami krwawy).